Logo Gezonde School
  1. Home
  2. Voortgezet Onderwijs
  3. Slaap In Het Voortgezet Onderwijs

Slaap in het voortgezet onderwijs

Slaap Voortgezet onderwijs

Een goede nachtrust is essentieel voor gezonde hersenen. Voor de ontwikkeling van leerlingen is het belangrijk om aandacht te besteden aan slaap. Op deze pagina lees je hoe je slaap op een blijvende manier kunt implementeren.

Waarom werken aan slaap?

  • Een goede nachtrust is essentieel voor gezonde hersenen. Juist ook voor leerlingen.   
  • 42,7% van alle jongeren slaapt te kort. En de kwaliteit van hun slaap is vaak slecht.   
  • Piekeren, laat slapen door huiswerk en mediagebruik zijn de belangrijkste oorzaken.  
  • Door goed te slapen, verwerk je wat je overdag hebt geleerd en sla je dit op. Leerlingen kunnen zich beter concentreren en beter informatie onthouden.   
  • Uitgeruste leerlingen hebben een betere stemming. Want een gebrek aan slaap kan ervoor zorgen dat je prikkelbaar bent.   
  • Tijdens een goede nachtrust verwerk je gebeurtenissen van overdag, waardoor je daarna mentaal beter in je vel zit. 
  • Leerlingen die goed slapen blijven makkelijker op gezond gewicht. Kort en slecht slapen kan er namelijk voor zorgen dat je overdag meer trek hebt in ongezonde voeding en minder zin hebt in bewegen. 
  • Leerlingen die goed slapen hebben op langere termijn meer kans om gezond te blijven. Wie langere tijd kort en slecht slaapt loopt namelijk meer risico op gezondheidsproblemen zoals depressie,  beroerte, overgewicht en diabetes. 
  • Leerlingen die goed slapen maken verstandigere keuzes en vertonen minder snel risicogedrag, zoals het drinken van grote hoeveelheden alcohol of gevaarlijk gedrag in het verkeer. Slaaptekort versterkt risicogedrag juist.

Voor je begint...

Aan de slag met slaap

De Gezonde School-aanpak zorgt voor een blijvend resultaat. Werk aan slaap op jouw school aan de hand van de vier pijlers: educatie, schoolomgeving, signalering en beleid. 

Educatie

Weten jouw leerlingen waarom slaap belangrijk is voor hun concentratie, stemming en geheugen? Zorg dat slaap structureel aan bod komt in de lessen. Geef lessen over het belang van goede slaap en hoe je voor een goede nachtrust kunt zorgen. Neem de lessen en onderwijsactiviteiten over slaap op in het curriculum en het beleid. En bied docenten bij- en nascholing. 

Lessen en activiteiten

  • Besteed in de lessen aandacht aan een goede nachtrust. Zo kun je leerlingen inzicht geven in het belang van goed slapen en in hun eigen slaapgedrag.  
  • Laat leerlingen onderzoeken wat hen helpt om beter te slapen. Wat
...

Schoolomgeving

Zorg voor aandacht voor het thema Slaap in de schoolomgeving. Daglicht, beweging en schermgebruik spelen een belangrijke rol bij het slapen. Stimuleer beweging en herinner leerlingen eraan zelf aandacht te besteden aan hun slaap. En betrek leerlingen, ouders en verzorgers.

Daglicht

  • Als leerlingen overdag voldoende daglicht krijgen, dan zijn ze alerter en energieker en kunnen ze zich beter concentreren. Ook ’s avonds heeft het effect; ze kunnen dan makkelijker op tijd en dieper en langer slapen. 
  • Zorg voor voldoende daglicht in het gebouw en de klaslokalen. Houd zonwering zo veel mogelijk open. Vooral in de ochtend
...

Signaleren

Breng periodiek het slaapgedrag van leerlingen in kaart. Zorg ervoor dat medewerkers slaapproblemen bij leerlingen kunnen herkennen. Leg afspraken vast. Werk samen om slaapproblemen te verhelpen.

Periodiek onderzoek

  • Ontstaan er problemen rond slaap? Of zijn ze er misschien al? Daar kom je achter door onderzoek te doen.  
  • Breng bijvoorbeeld jaarlijks het slaapgedrag van leerlingen in kaart. Het is handig om de periodieke onderzoeken van de JGZ of GGD hiervoor in te zetten. Denk aan de vragenlijst Jij en Je Gezondheid van de
...

Beleid

Zorg dat slaap een vaste plek heeft in het schoolbeleid. Denk aan de indeling van de lessen, het verdelen van de studiebelasting en communicatiemomenten. En zorg dat hiervoor blijvend aandacht is. Betrek leerlingen en medewerkers hierbij. Borg taken en verantwoordelijkheden en evalueer je beleid ongeveer elke twee jaar.

Beleid

  • Bedenk hoe jouw school wil bijdragen aan gezonde slaap van leerlingen en neem dit op in het beleid.  
  • Schoolregels, en het handhaven ervan, maken hier ook onderdeel van uit. 

Indeling van het lesprogramma

  • Slaaptekort is vooral in de vroege ochtenduren van
...

Inspiratie

Meer inspiratie

  • Hersenstichting.nl voor informatie over slaap. Er is ook specifieke informatie over slaap en jongeren. 
  • Ncj.nl voor slaaprichtlijnen en tips om te delen met ouders, verzorgers en leerlingen. 
  • Brein in de groei biedt informatie over de ontwikkeling van het puberbrein en de rol van slaap daarin. 
  • Tijd voor slaap biedt informatie over slaap in verschillende leeftijdsgroepen, het belang van goede slaap, gevolgen van niet goed slapen en slaapstoornissen. 

Uitvoering van het plan

Hoe zorg je voor een succesvolle implementatie van je plan? Bekijk onze tips.

Uitvoering

Terugblikken en vooruitkijken

Evalueren, successen vieren, de aandacht vasthouden en vooruitkijken. Bekijk onze tips.

Terugblikken en vooruitkijken

Financiële en praktische ondersteuning

Met een stimuleringsregeling kun je praktische en financiële ondersteuning krijgen. Met het ondersteuningsaanbod bijvoorbeeld ontvangt jouw school advies en ondersteuning van de Gezonde School-adviseur en kan jouw school een geldbedrag inzetten voor onder andere de Gezonde School-coördinator, erkende Gezonde School-activiteiten of de aanvraag van een themacertificaat. Ook zijn er stimuleringsregelingen voor specifieke thema's.

Gezonde School-adviseurs van de GGD komen op veel scholen die werken met de Gezonde School-aanpak. De Gezonde School-adviseur kan ook jouw school begeleiden en adviseren. Doe het niet alleen! Neem contact op met de Gezonde School-adviseur in jouw regio.

Bekijk alle stimuleringsregelingen   Vind een Gezonde School-adviseur in jouw regio

En dan...

Heb je slaap met succes geïmplementeerd? Gefeliciteerd! Nu is het belangrijk om het thema onder de aandacht te houden en te verstevigen.

Je kunt verdiepen binnen je thema('s). Je kunt ook verbreden naar en verbinden met andere thema's. 

De gouden stap

undefined

Deze pagina is tot stand gekomen in samenwerking met de Hersenstichting. 

Op deze pagina:

Deel deze pagina op