Wat heeft de Gezonde School-aanpak jouw school opgeleverd? Wat ging goed, wat kan beter? Terugkijken is niet alleen belangrijk om van te leren, maar geeft je ook de kans om successen te vieren. En om vooruit te kijken naar volgende thema's die aandacht verdienen.
Kijk terug op proces, resultaat en effect
Een evaluatie helpt om je aanpak te verbeteren en te verankeren in de school. Hiermee kun je je verantwoorden naar directie en samenwerkingspartners. En kun je aan collega’s, leerlingen en hun ouders en verzorgers laten zien wat de resultaten zijn. Er zijn verschillende manieren om te evalueren. Zoals een activiteit observeren, een logboek analyseren, een vragenlijst afnemen, een interview houden of een groepsgesprek voeren. Kies de methode die het beste past bij de vragen die je wilt beantwoorden:
- Hoe verliep het proces: wat ging goed en wat kan beter? Bijvoorbeeld: de afstemming met de werkgroep, de communicatie met ouders en verzorgers, of de bewaking van de planning. Passen de ondernomen activiteiten bij de visie van de school op het gebied van gezonde leefstijl op school?
- Welke resultaten heb je behaald? Bijvoorbeeld: leerlingen pauzeerden x keer per dag buiten, x locaties werken met het nieuwe voedingsbeleid, x medewerkers volgden een speciale scholing.
- Wat is het effect van de activiteiten? Bijvoorbeeld: minder leerlingen met overgewicht, partnerschap met ouders en verzorgers, minder ziekteverzuim van medewerkers.
Tip: gebruik de toolkit
In de toolkit vind je handige (informatie)materialen die je helpen bij het werken met de Gezonde School-aanpak.
Ga voor een snelle evaluatie
- Bekijk de ingevulde Gezonde School-matrix en vul deze aan met de uitgevoerde activiteiten. Zo krijg je inzicht in de voortgang en het resultaat van alle inspanningen. Is de Gezonde School-aanpak uitgevoerd zoals beschreven in het plan van aanpak, met aandacht voor alle pijlers?
- Bekijk de bijgehouden gegevens van activiteiten. Hoeveel leerlingen deden mee? Hoeveel geld en tijd kostte elke activiteit? Wat heeft het opgeleverd? Uit deze gegevens kun je concluderen of het budget hoog genoeg was, of de coördinator genoeg uren had en of je de activiteiten volgend jaar weer inzet.
- Gebruik ook de uitkomsten van tussentijdse besprekingen met directie, leerlingen, medewerkers, ouders en verzorgers.
- Vraag leerlingen, ouders en verzorgers hoe zij de Gezonde School-aanpak hebben ervaren. Zijn zij tevreden? Waren zij steeds goed geïnformeerd? Merken zij resultaat? Wat kan beter of anders?
- Stel dezelfde vragen aan medewerkers, maar dan specifieker. Bijvoorbeeld: Merk je dat de sfeer in de klas beter is? Zie je leerlingen in de pauzes gezonder eten? Het gaat daarbij niet om concrete cijfers, maar om het gevoel en de persoonlijke beleving van succes. Dit gevoel is ook belangrijk om draagvlak voor je aanpak te behouden.
- Je kunt ook leerlingen zelf aan hun leeftijdsgenoten laten vragen hoe ze bijvoorbeeld Gezonde School-activiteiten hebben ervaren en wat er volgens hun bereikt is.
Tip: maak gebruik van een themascan
Door het invullen van een themascan zie je snel hoever je bent met een thema. Pak de scan er nog eens bij. Kun je nu alles afvinken? Waar zie je nog kansen voor verbetering?
Voorbeeldvragen voor een evaluatie
Doe de evaluatie bij voorkeur samen met anderen, bijvoorbeeld met de werkgroep. Daarbij kun je de volgende voorbeeldvragen gebruiken:
- Welke activiteiten zijn uitgevoerd? Is er iets veranderd op één van de vier pijlers van Gezonde School?
- Welke resultaten zie je bij leerlingen, medewerkers, ouders en verzorgers?
- Zijn directie, leerlingen, medewerkers, ouders en verzorgers tevreden? Waaruit blijkt dat?
- Is er voldoende draagvlak?
- Passen de uitgevoerde activiteiten bij de waarden, cultuur en beleidsprioriteiten van de school?
- Hoe verloopt de samenwerking in de werkgroep?
- Wat ging er goed? Waar ben je trots op? Wat kon beter? Welke doelen zijn behaald?
- Welke successen kun je vieren? Kun en wil je een themacertificaat Gezonde School aanvragen?
- Hoe gaat het nu verder? Wat wil je behouden en verankeren in de school? Is het nodig om een nieuw plan van aanpak te maken? Kijk ook naar andere ontwikkelingen zoals een schoolrooster dat verandert, het curriculum dat verandert of nieuwe informatiesystemen waarmee de school werkt.
Vier je successen
Tijdens de evaluatie zie je wat jouw school allemaal heeft bereikt. Sta daar eens bij stil. Vier af en toe kleine of grote successen. Sommige successen vier je misschien alleen met de werkgroep. Heeft je school binnen een thema alle pijlers van Gezonde School op orde? Vier dat bijvoorbeeld met een feestelijke themadag voor alle leerlingen, medewerkers, ouders en verzorgers.
Nodig ook lokale partners uit om de samenwerking een extra stimulans te geven. Benader lokale media voor een artikel in de krant en deel het succes in de nieuwsbrief van de school of op sociale media. Dit is ook het moment om een themacertificaat aan te vragen.
Vignet Gezonde School
Na het behalen van minimaal één themacertificaat ontvangt de school het vignet Gezonde School. De school mag zich dan drie jaar lang een Gezonde School noemen.
Is het vignet Gezonde School toegekend? Bespreek dan in de werkgroep hoe je school dit succes viert. Nodig bijvoorbeeld een wethouder uit om het vignet uit te reiken in aanwezigheid van alle leerlingen, medewerkers, ouders en verzorgers. Benader lokale media en deel het nieuws via de socialemediakanalen van de school.
Kijk vooruit
Beoordeel de uitkomsten van de evaluatie om te zien waar je kunt bijsturen. Wat is er nodig om ervoor te zorgen dat het thema dagelijkse praktijk wordt? Hoe houd je draagvlak voor het gekozen thema?
Dit is ook het moment om te onderzoeken of je met een ander thema van start wilt gaan. Gebruik hiervoor de inventarisatie van thema’s uit stap 1. Zorg ervoor dat je een nieuw thema kiest voordat het volgende schooljaar van start gaat. Zo plan je nieuwe activiteiten en acties tijdig in.
Zo houd je de aandacht vast
Het is belangrijk dat een gezonde leefstijl onderdeel wordt van het DNA van jouw school. Dat vraagt om continue aandacht. Zo houd je de aandacht voor de Gezonde School vast:
- Zorg ervoor dat jouw aanpak wordt opgenomen in het schoolbeleid of de strategienota van het bestuur en dat deze past bij de waarden en cultuur van de school. Bespreek met de werkgroep hoe je de directie en het bestuur hierover adviseert.
- Zorg ervoor dat Gezonde School-activiteiten een plek krijgen in de jaarplannen, met voldoende uren en budget.
- Stel voor elke activiteit een van de werkgroepleden verantwoordelijk en zorg voor vervanging bij afwezigheid.
- Bekijk elk jaar of de activiteiten nog passen bij de doelen uit het plan van aanpak en voeg zo nodig nieuwe activiteiten toe.
- Blijf mensen binnen en buiten jouw school bij de aanpak betrekken. Zo vergroot je het draagvlak en daarmee de kans dat je de Gezonde School-aanpak kunt voortzetten.