Roken en alcohol in het primair onderwijs

tips_rookvrije_school_1.jpg

De meeste basisschoolleerlingen hebben gelukkig weinig interesse in roken of alcohol. Toch is het belangrijk om alert te blijven en roken en het drinken van alcohol door leerlingen zo veel mogelijk te voorkomen. Op deze pagina lees je hoe je roken en alcoholpreventie op een blijvende manier kunt implementeren.

Waarom werken aan roken en alcohol?

  • Het draagt bij aan de fysieke en mentale gezondheid van leerlingen. Door gebruik van middelen als tabak en alcohol te vermijden, voorkomen leerlingen schade aan hun brein, dat nog erg kwetsbaar is. Zulke schade kan leiden tot verandering in karakter of gedrag. 
  • Leerlingen die niet roken en drinken voelen zich vaak fitter en zitten beter in hun vel. Dit vergroot nog eens de mentale weerbaarheid tegen verleidingen als roken en alcoholgebruik. 
  • Leerlingen met een gezondere leefstijl presteren beter op school. Het voorkomen van roken en alcoholgebruik draagt bij aan een gezonde leefstijl.  
  • Het helpt middelengebruik zo lang mogelijk uit te stellen en te voorkomen. Hoe vroeger jongeren starten met verslavende middelen, hoe vaker ze blijven gebruiken en hoe groter de kans op verslaving. 
  • De meeste jonge leerlingen hebben een negatieve houding tegenover roken en alcohol, maar ze komen het gebruik ervan vaak tegen. Dat kan thuis zijn, op straat, online of op andere plekken. Daarom is het nuttig dat leerlingen deze negatieve houding vasthouden, zodat ze zo lang mogelijk wegblijven van tabak en alcohol.

Aan de slag met Roken en alcohol

De Gezonde School-aanpak zorgt voor een blijvend resultaat. Werk aan het thema Roken en alcohol op jouw school aan de hand van de vier pijlers: Educatie, Schoolomgeving, Signaleren en Beleid. 

Educatie

De meeste basisschoolleerlingen hebben nog weinig interesse in roken en alcohol. Lesgeven daarover is dan ook niet nodig en kan zelfs averechts werken. Wil je toch iets doen om leerlingen weerbaarder te maken tegen (toekomstige) verleidingen van roken en alcohol? Dan kun je op een andere manier aandacht besteden aan educatie. 

Sociaal-emotionele ontwikkeling

  • Versterk sociaal-emotionele vaardigheden van leerlingen te versterken door te werken aan hun welbevinden. Leerlingen leren
...

Schoolomgeving

Zorg voor aandacht voor roken en alcohol in de schoolomgeving. Richt de school daarom zo in dat leerlingen niet in aanraking komen met rook. Zorg dat medewerkers weten welke regels er gelden. Stimuleer medewerkers om het goede voorbeeld te geven. En betrek ouders en verzorgers.  

Schoolplein

  • Richt de school zo in dat leerlingen niet in aanraking komen met rook. Dit is sinds 1 augustus 2020 wettelijk verplicht. Leerlingen die anderen zien roken, gaan zelf eerder roken. Daarnaast is meeroken erg schadelijk voor
...

Signaleren

Zijn er leerlingen die in hun directe omgeving te maken hebben met problemen rond roken of alcohol? Helpt de school leerlingen en hun ouders en verzorgers bij vragen of problemen rondom verslavende middelen? Doe periodiek onderzoek bij leerlingen. Zorg dat medewerkers adequaat kunnen reageren en ondersteuning kunnen bieden. En leg afspraken vast in een zorgprotocol.  

Periodiek onderzoek

  • Doe regelmatig onderzoek om na te gaan of er problemen of zorgen rond roken of alcohol zijn of ontstaan. Herhaal het onderzoek elk jaar of elke twee jaar. 
  • Gebruik de onderzoeken van de GGD of JGZ. Zo krijg je
...

Beleid

Zorg dat roken en alcohol een vaste plek heeft in het schoolbeleid. School- en gedragsregels kunnen helpen bij het voorkomen en terugdringen van roken en alcoholgebruik. Betrek medewerkers, ouders en verzorgers bij het opstellen en uitvoeren van het beleid.   

Beleid

  • Neem een visie op in het schoolbeleid. Benoem hierin roken en het gebruik van alcohol door zowel medewerkers als ouders en verzorgers. Zorg dat er blijvend aandacht is voor deze visie.
  • Beschrijf in het beleidsplan wat de school doet om het gebruik van verslavende middelen te voorkomen en welke doelen de school hiermee wil
...

Inspiratie

Uitvoering van het plan

Hoe zorg je voor een succesvolle implementatie van je plan? Bekijk onze tips.

Uitvoering

Terugblikken en vooruitkijken

Evalueren, successen vieren, de aandacht vasthouden en vooruitkijken. Bekijk onze tips.

Terugblikken en vooruitkijken

Praktisch advies

Gezonde School-adviseurs van de GGD komen op veel scholen die werken met de Gezonde School-aanpak. De Gezonde School-adviseur kan ook jouw school begeleiden en adviseren. Doe het niet alleen! Neem contact op met de Gezonde School-adviseur in jouw regio.

Vind een Gezonde School-adviseur in jouw regio

En dan...

Heb je roken en alcohol met succes geïmplementeerd? Gefeliciteerd! Nu is het belangrijk om het thema onder de aandacht te houden en te verstevigen.

Je kunt verdiepen binnen je thema('s). Je kunt ook verbreden naar en verbinden met andere thema's. 

De gouden stap

undefined

Deze pagina is tot stand gekomen in samenwerking met het Trimbos-instituut.

Op deze pagina:

Deel deze pagina op