Weet je van alle studenten op jouw school of ze roken of alcohol of drugs gebruiken? Herken je signalen van problematisch gebruik? Helpt jouw school studenten en hun ouders en verzorgers bij vragen of problemen rondom verslavende middelen? Effectief werken aan roken, alcohol- en drugspreventie vraagt ook om goede signalering. Hoe pak je dat aan?
Doe periodiek onderzoek bij studenten
Ontstaan er problemen of zorgen rond roken, alcohol of drugs? Of zijn ze er misschien al? Daar kom je achter door er onderzoek naar te doen. En door dit onderzoek regelmatig te herhalen, bijvoorbeeld elk jaar of elke twee jaar. Doe dit met bijvoorbeeld Testjeleefstijl.nl of met de spreekuren van de lokale instelling voor verslavingszorg. Zo krijg je inzicht in het gebruik van verslavende middelen door studenten. Heb je meerdere keren onderzoek gedaan, dan kun je zien wanneer er een daling of stijging is, of welk middel populair is.
Reageer adequaat
Hoe herken je problemen rond roken, alcohol of drugs bij studenten of in hun directe omgeving? En wat doe je als je dit herkent? Zorg dat medewerkers adequaat kunnen reageren en ondersteuning kunnen bieden. Een training in signaleren en begeleiden kan daarbij helpen. Zo’n training kan goed gecombineerd worden met een training in gespreksvaardigheden over alcohol- en drugsgebruik.
Trainingen op dit gebied worden gegeven door medewerkers van een GGD (Gemeentelijke gezondheidsdienst ) of instelling voor verslavingszorg. Vraag de preventiewerker op jouw school naar het aanbod.
Zorg dat signalen worden opgepakt
Hoe zorg je ervoor dat studenten die hulp nodig hebben op tijd hulp krijgen? Dit kun je doen:
- Zorg voor heldere afspraken. Wat gebeurt er een als een zorg of probleem rond roken, alcohol of drugs wordt gesignaleerd? Wie pakt de zorg op? Hoe en wanneer wordt een student verwezen en naar wie? Denk hierbij aan de rol van het zorg- of ondersteuningsteam bij eenvoudige problemen en begeleiding buiten de school bij ernstige problemen.
- Maak afspraken met de lokale instelling voor verslavingszorg over verwijzing en zorg dat een medewerker van deze instelling structureel onderdeel is van het zorg- of ondersteuningsteam.
- Leg de afspraken vast in een zorgprotocol en zorg ervoor dat alle schoolmedewerkers het protocol kennen. Laat een medewerker van de GGD of een instelling voor verslavingszorg helpen bij het opstellen van het protocol.
Informeer studenten, ouders en verzorgers
Voor studenten, ouders en verzorgers is het handig om te weten bij wie ze terechtkunnen voor vragen of hulp rond roken, alcohol en drugs. Denk aan de zorgcoördinator, vertrouwenspersoon of SLB’er. Weten bij wie ze terechtkunnen, verkleint de kans dat problemen blijven bestaan of erger worden. Informeer studenten, ouders en verzorgers bijvoorbeeld via een nieuwsbrief, de schoolgids en bijeenkomsten of besprekingen.
Deze pagina is tot stand gekomen in samenwerking met het Trimbos-instituut.