Bewegen en sporten is niet voor alle leerlingen in het speciaal onderwijs vanzelfsprekend, maar wel heel waardevol. Het helpt leerlingen namelijk niet alleen om motorisch goed te bewegen en fit te worden, maar ook om met anderen te leren omgaan. En om de eigen mogelijkheden te ontdekken en accepteren: wat werkt wel of juist niet voor mij? Het loont dus om leerlingen te laten bewegen en sporten. Hoe krijg je dat voor elkaar? Door te werken aan Educatie, Schoolomgeving, Signaleren en Beleid. Is jouw school goed bezig, dan kun je dat laten zien door het themacertificaat Bewegen en sport te behalen.
Wat levert werken aan bewegen en sport leerlingen op?
Plezier in bewegen
Ze ontwikkelen plezier in bewegen, doordat ze vaardiger erin worden en succeservaringen opdoen. En wie op jonge leeftijd plezier ervaart in sporten en bewegen, ontwikkelt dikwijls een actieve leefstijl op latere leeftijd.
Beperkingen accepteren
Leerlingen ontdekken wat hun mogelijkheden zijn en leren hun beperkingen accepteren. Ook helpt het ze bij het ontwikkelen van een zelfbeeld en lichaamsidee. Tegelijkertijd leren ze omgaan met onzekerheid en angst en worden ze zelfredzamer.
Meer zelfvertrouwen
Als leerlingen beter en makkelijker bewegen merken ze dat ze kunnen meedoen met anderen. Hierdoor verruimen ze hun belevingswereld en krijgen ze meer zelfvertrouwen.
Tip: hoe staat jouw school ervoor?
Check met de overzichtelijke themascan snel hoe ver jouw school al is met het thema Bewegen en sport. Hoe meer stellingen je kunt afvinken, hoe beter.
Wat kun je doen om leerlingen te helpen?
De ene leerling doet buiten school aan sport maar komt door gedragsproblemen ‘buitenspel’ te staan, de andere leerling is gebonden aan een rolstoel en beweegt nauwelijks. Weer een andere leerling is slechtziend of blind en beweegt het liefst in een zwembad of een bekende, overzichtelijke zaal met weinig bijgeluiden. Iedere leerling groeit anders op, met andere mogelijkheden. Dat vraagt vaak om maatwerk en samenwerking, ook om drempels bij leerlingen weg te nemen. Hoe zorg je dat leerlingen op school voldoende bewegen? En wat kun je doen om leerlingen vaardig te laten worden in bewegen? Zo kun je helpen:
- Zorg voor voldoende en kwalitatief goed bewegingsonderwijs door planmatig te werken, bijvoorbeeld met een vakwerkplan of methode en door de inzet van een vakleerkracht of bevoegde groepsleerkracht.
- Stel de wensen van de leerlingen centraal bij het samenstellen van het beweeg- en sportaanbod en zorg voor maatwerk.
- Doorbreek het vele zitten op school en stimuleer leerlingen om meer te bewegen tijdens en na schooltijd.
- Laat leerlingen in de veilige omgeving van de school kennismaken met activiteiten en aanbieders. Werk hiervoor samen met bijvoorbeeld de buurtsportcoach en sportverenigingen.
- Betrek ouders en verzorgers bij de uitvoering van het sport- en beweegprogramma.
- Signaleer welke leerlingen een beweegachterstand hebben en zorg voor extra ondersteuning of stimulans.
- Neem een visie op bewegen en sport op in het schoolbeleid.
- Geef als medewerker samen met collega’s het goede voorbeeld. Organiseer bijvoorbeeld wekelijks een sport- of bewegingsactiviteit voor medewerkers of stimuleer het gebruik van de fiets om naar school te komen.
In de praktijk: leerlingen op de fiets
Veel leerlingen in het speciaal onderwijs gaan met de taxi naar school. Fietslessen voor de leerlingen van Stip VSO waren een groot succes! Lees het ervaringsverhaal.
Aanpak en ondersteuning
Werk voor een effectieve aanpak aan Educatie, Schoolomgeving, Signaleren en Beleid. Per pijler lees je wat er nodig is om de Gezonde School-aanpak toe te passen.
Wil je hulp bij het uitvoeren van de Gezonde School-aanpak? Neem contact op met de Gezonde School-adviseur van jouw regionale GGD (Gemeentelijke gezondheidsdienst ) voor advies en ondersteuning.
Themacertificaat Bewegen en sport aanvragen
Wil je laten zien dat jouw school op een goede manier werkt aan bewegen en sport? Vraag dan het themacertificaat Bewegen en sport aan. Vul hiervoor de vragenlijst in op Mijngezondeschool.nl.
Tip: lees vooraf meer informatie over het themacertificaat op Mijngezondeschool.nl.
Heeft jouw schoollocatie minimaal één themacertificaat behaald? Dan mag de schoollocatie zich een Gezonde School noemen. Lees meer over het vignet Gezonde School en het aanvraagproces.
Ook handig
- De Koninklijke Vereniging voor Lichamelijke Opvoeding (KVLO).
- Lees het artikel Plezier in sport voor ieder kind, wat is daarvoor nodig?
- Lees over de aanpak, tips en ervaringen van de twee sportiefste vso-scholen van Nederland.
- Bewegen in en rondom school: betrouwbare en actuele kennis van Kenniscentrum Sport & Bewegen.
- Allesoversport.nl: betrouwbare, actuele kennis en informatie over sport en bewegen, bijvoorbeeld over beweegplezier voor iedere leerling.
- Kennisbank Sport en Bewegen, voor relevante publicaties en kennis over sport en bewegen.
- Unieksporten.nl over sporten en bewegen met een beperking.
- Database met sport- en beweegprogramma's via Kenniscentrum Sport & Bewegen.
Deze pagina is tot stand gekomen in samenwerking met de KVLO en het Kenniscentrum Sport & Bewegen.