Bewegen en sporten is niet voor alle leerlingen in het speciaal onderwijs vanzelfsprekend, maar wel heel waardevol. Het helpt leerlingen namelijk niet alleen om motorisch goed te bewegen en fit te worden, maar ook om met anderen te leren omgaan. En om de eigen mogelijkheden te ontdekken en accepteren: wat werkt wel of juist niet voor mij? Op school komen alle kinderen, inclusief kwetsbare groepen, en zij zijn hier een groot deel van de dag.  Maar hoe krijg je het voor elkaar om kinderen voldoende en veelzijdig te laten bewegen en sporten op school? Door te werken met de Gezonde School-aanpak. Volg het stappenplan en ga aan de slag op de vier pijlers Educatie, Schoolomgeving, Signaleren en Beleid. Is jouw school goed bezig, dan kun je dat laten zien door het themacertificaat Bewegen en sport te behalen.

Wat kun je doen om leerlingen te helpen?

De ene leerling doet buiten school aan sport maar komt door gedragsproblemen ‘buitenspel’ te staan, de andere leerling is gebonden aan een rolstoel en beweegt nauwelijks. Weer een andere leerling is slechtziend of blind en beweegt het liefst in een zwembad of een bekende, overzichtelijke zaal met weinig bijgeluiden. Iedere leerling groeit anders op, met andere mogelijkheden. Dat vraagt vaak om maatwerk en samenwerking, ook om drempels bij leerlingen weg te nemen. Hoe zorg je dat leerlingen op school voldoende bewegen? En wat kun je doen om leerlingen vaardig te laten worden in bewegen? Zo kun je helpen:

• Zorg voor voldoende en kwalitatief goed bewegingsonderwijs door planmatig te werken, bijvoorbeeld met een vakwerkplan of methode en door de inzet van een vakleerkracht of bekwame groepsleerkracht.
• Stel de wensen van de leerlingen centraal bij het samenstellen van het beweeg- en sportaanbod en zorg voor maatwerk.
• Doorbreek het vele zitten op school en stimuleer leerlingen om meer te bewegen tijdens en na schooltijd. Dit kun je doen met behulp van een dynamische schooldag: een schooldag waarbij zittend leren afgewisseld wordt met bewegen.
• Laat leerlingen in de veilige omgeving van de school kennismaken met activiteiten en aanbieders. Werk hiervoor samen met bijvoorbeeld de buurtsportcoach en sportverenigingen.
• Betrek ouders en verzorgers bij de uitvoering van het sport- en beweegprogramma.
• Signaleer welke leerlingen een beweegachterstand hebben en zorg voor extra ondersteuning of stimulans.
• Neem een visie op bewegen en sport mee in het schoolbeleid.
• Geef als medewerker samen met collega’s het goede voorbeeld. Organiseer bijvoorbeeld wekelijks een sport- of bewegingsactiviteit voor medewerkers of stimuleer het gebruik van de fiets om naar school te komen.

Aanpak en ondersteuning

Werk voor een effectieve aanpak aan Educatie, Schoolomgeving, Signaleren en Beleid.  Gebruik hiervoor het stappenplan van Gezonde School.

Wil je hulp bij het uitvoeren van de Gezonde School-aanpak? Neem contact op met de Gezonde School-adviseur van jouw regionale GGD Gemeentelijke gezondheidsdienst (Gemeentelijke gezondheidsdienst ) voor advies en ondersteuning.

Ook handig

• De Koninklijke Vereniging voor Lichamelijke Opvoeding (KVLO).
• Lees het artikel Plezier in sport voor ieder kind, wat is daarvoor nodig?
• Lees over de aanpak, tips en ervaringen van de twee sportiefste vso-scholen van Nederland.
• Handreiking voor het stimuleren van meer en beter bewegen voor school en omgeving.
• De bouwstenen van een dynamische schooldag.
• Het bewegend leren platform
• Bewegen in en rondom school: betrouwbare en actuele kennis van Kenniscentrum Sport & Bewegen.
• Allesoversport.nl: betrouwbare, actuele kennis en informatie over sport en bewegen, bijvoorbeeld over beweegplezier voor iedere leerling.
• Kennisbank Sport en Bewegen, voor relevante publicaties en kennis over sport en bewegen.
• Unieksporten.nl over sporten en bewegen met een beperking.
• Database met sport- en beweegprogramma's via Kenniscentrum Sport & Bewegen.

Deze pagina is tot stand gekomen in samenwerking met de KVLO en het Kenniscentrum Sport & Bewegen.