Het is van cruciaal belang dat kinderen van jongs af aan met plezier, veel en gevarieerd bewegen. Dat stimuleert hun motorische vaardigheden. Hierbij zijn de lessen bewegingsonderwijs niet alleen verplicht, maar als fundament onmisbaar. Bij bewegingsonderwijs zijn leerlijnen gekozen die een rechtstreekse relatie hebben met allerlei activiteiten uit de bewegingscultuur. Voor ieder cluster is er een karakteristiek beschreven en voor alle clusters gelden er ook kerndoelen op het gebied van bewegingsonderwijs. De kinderen worden gestimuleerd in het ontwikkelen en behouden van een gezonde en actieve leefstijl, daarnaast draagt het bewegingsonderwijs ook actief bij aan het verkennen en accepteren van de eigen mogelijkheden en beperkingen. Hierbij staan zelfbeeld, lichaamsidee, omgaan met onzekerheid en angst en werken aan zelfvertrouwen ook centraal. Ook de mate waarin kinderen bewegen draagt bij aan een actieve en gezonde leefstijl. Wat kun je nog meer doen aan educatie rond bewegen en sport?

Geef structureel aandacht aan bewegen en sport

Bewegen en sporten kan op vele manieren. De basis ligt bij de lessen bewegingsonderwijs. Maar gedurende de schooldag zijn er nog heel veel andere manieren om leerlingen te laten bewegen. Geef onderwijsactiviteiten rond bewegen en sport daarom in elk leerjaar speciale aandacht. Dat kan bijvoorbeeld zo:

• Zorg voor voldoende lessen bewegingsonderwijs op het rooster van alle leerlingen, verzorgd door een vakleerkracht of bevoegde (bekwame) groepsleerkracht.
• Laat de wensen van leerlingen centraal staan bij het kiezen van beweeg- en sportactiviteiten en zorg voor maatwerk.
• Werk met een doorlopende leerlijn. Dat kan met een methode en/of een vakwerkplan voor het bewegingsonderwijs.
• Neem onderwijsactiviteiten rond bewegen en sport op in het schoolbeleid en geef er uitleg bij. Waarom worden ze uitgevoerd, wie is ervoor verantwoordelijk en in welke leerjaren vinden ze plaats?
• Stimuleer leerlingen om meer te bewegen. Maak bijvoorbeeld gebruik van energizers en bewegend leren waar mogelijk. Leerlingen halen daar plezier uit en het helpt hen beter te concentreren. Denk ook aan een extra aanbod aan sport- en beweegmomenten, zoals vrij bewegen in het zwembad, wandelen en ontspannend bewegen in een snoezelruimte.
• Organiseer jaarlijks een sportdag voor alle leerlingen. Tip: Dit hoeft niet voor alle klassen op hetzelfde moment plaats te vinden.
• Doe ook mee aan andere sportieve activiteiten of themaweken, zoals toernooien tegen andere scholen, sponsorlopen, de avondvierdaagse of de Nationale Sportweek.
• Bepaal of en in welke groepen zwemles wordt opgenomen in het programma en maak gebruik van schoolzwemmen of andere programma’s.

Dynamische schooldag

Steeds meer basisscholen willen hun leerlingen helpen bij een actieve leefstijl, door middel van meer bewegen op school. Deze scholen werken aan een dynamische schooldag waarbij zittend leren en bewegen regelmatig afgewisseld worden. Op die manier hebben kinderen naast cognitieve inspanning ook voldoende beweging, ontspanning en sociale momenten. Groepsleerkrachten passen bijvoorbeeld bij leswisselingen energizers toe en maken gebruik van bewegend leren of coöperatieve werkvormen. Ook wordt er nagedacht over de inrichting en het effectieve gebruik van het schoolplein en het schoolgebouw.

Door meer bewegen toe te voegen aan de schooldag functioneert het brein van de kinderen beter, voelen zij zich fitter en hebben zij meer plezier op school. Meer bewegen op en om school helpt kinderen om de beweegrichtlijnen te halen en is daarmee goed voor de gezondheid van kinderen.

Zet Gezonde School-activiteiten in

Naast de lessen bewegingsonderwijs volgens een erkende methode of vakwerkplan kan de school gebruikmaken van erkende Gezonde School-activiteiten. Bedenk waar je aan wilt werken en kies daar de activiteit bij. Zo kun je extra focus leggen op de fysieke ontwikkeling of leerlingen laten ontdekken welke passende sport- en beweegmogelijkheden er zijn na schooltijd. Kies bijvoorbeeld voor een van deze Gezonde School-activiteiten:

Betrek en informeer ouders en verzorgers

Ouders en verzorgers hebben veel invloed op het beweeggedrag van hun kind. Daarom is het nuttig om ook de ouders en verzorgers te betrekken bij het stimuleren van bewegen en sport. Laat ze bijvoorbeeld ervaren wat deelname aan de binnenschoolse beweegactiviteiten met hun kind doet en welke mogelijkheden er zijn voor een vervolg. Of zorg dat ouders en verzorgers hun kind aanmoedigen bij een sportactiviteit op school.

Maak gebruik van deskundigheidsbevordering

Hebben de leraren op jouw school er vertrouwen in dat ze goed uit de voeten kunnen met bewegen en sport? De kwaliteit van het onderwijs staat of valt met de kwaliteit van de (vak-)leraren. Bied leraren daarom de mogelijkheid tot bij- of nascholing. Dit kan bijvoorbeeld met het scholingsaanbod van de KVLO. Ook kan gedacht worden aan scholing voor bijvoorbeeld het aanbieden van bewegend leren of het begeleiden van buiten spelen.

Deze pagina is tot stand gekomen in samenwerking met de KVLO en het Kenniscentrum Sport & Bewegen.