Leerlingen komen al vroeg van alles tegen dat te maken heeft met relaties en seksualiteit. Zo ontdekken ze vanaf jonge leeftijd hun eigen lichaam, verschillen tussen jongens en meisjes en komen ze in de puberteit. Ook gaan ze vriendschappen en andere relaties aan, worden ze verliefd en ontdekken ze hun seksuele identiteit. Daarbij is het belangrijk dat ze hun eigen wensen en grenzen kunnen communiceren en die van anderen respecteren. Aandacht besteden aan relaties en seksualiteit is dus belangrijk voor een gezonde ontwikkeling van leerlingen. Hoe krijg je dat voor elkaar? Door te werken aan Educatie, Schoolomgeving, Signaleren en Beleid. Is jouw school goed bezig, dan kun je dat laten zien door het themacertificaat Relaties en seksualiteit te behalen.
Wat levert werken aan relaties en seksualiteit leerlingen op?
Vertrouwd met het thema
Door op jonge leeftijd te starten met relationele en seksuele vorming, raken leerlingen vertrouwd met het thema en durven ze eerder vragen te stellen over seksualiteit.
Persoonlijke groei
Leerlingen krijgen betrouwbare informatie, ontwikkelen waarden en normen, worden weerbaarder en leren respectvol met elkaar om te gaan.
Een veilig leerklimaat
Relationele en seksuele vorming en een veilig leerklimaat helpen leerlingen bij een gezonde seksuele ontwikkeling.
Tip: hoe staat jouw school ervoor?
Check met de overzichtelijke themascan snel hoe ver jouw school al is met het thema Relaties en seksualiteit. Hoe meer stellingen je kunt afvinken, hoe beter.
Wat kun je doen om leerlingen te helpen?
Sommige leerlingen krijgen van hun ouders uitgebreid uitleg over relaties en seksualiteit, andere helemaal niet of onvoldoende. En in sommige gevallen komt de uitleg te laat. Of krijgen leerlingen informatie via de media die te eenzijdig, niet juist of te beperkt is. Daarom is het waardevol dat ze op school leren over gezonde relaties en seksualiteit. Zo kun je helpen:
- Geef lessen over relaties en seksualiteit.
- Organiseer activiteiten, zoals een projectweek rond relaties en seksualiteit – bijvoorbeeld de Week van de Lentekriebels.
- Betrek ouders en verzorgers door ze informatie te geven.
- Regel hulp voor leerlingen met problemen rond relaties en seksualiteit.
- Neem een visie over relaties en seksualiteit op in het schoolbeleid.
- Werk samen met ketenpartners zoals de GGD (Gemeentelijke gezondheidsdienst ).
- Zorg voor een veilige schoolomgeving – dat betekent ook dat medewerkers seksueel grensoverschrijdend gedrag kunnen herkennen en adequaat kunnen handelen.
Tip: gebruik Gezonde School-activiteiten in de les
Wil je aan de slag met lessen over relaties en seksualiteit? Kijk voor informatie over erkende Gezonde School-activiteiten bij Educatie.
In de praktijk: aan de slag met relaties en seksualiteit
Hoe maak je het bespreken van seksualiteit met leerlingen normaler? Een veilig klimaat helpt, blijkt op basisschool Aeresteijn. Daar stellen de leerlingen geen vragen meer via de vragenbox, maar gewoon waar iedereen bij is. Ook sexting en de gevolgen daarvan komen aan bod. Zo leren leerlingen respect aan voor zichzelf en voor anderen. Lees verder.
Aanpak en ondersteuning
Werk voor een effectieve aanpak aan Educatie, Schoolomgeving, Signaleren en Beleid. Per pijler lees je wat er nodig is om de Gezonde School-aanpak toe te passen.
Wil je hulp bij het uitvoeren van deze aanpak? Neem contact op met de Gezonde School-adviseur van jouw regionale GGD (Gemeentelijke gezondheidsdienst ) voor advies en ondersteuning. Of maak gebruik van de Stimuleringsregeling Gezonde Relaties & Seksualiteit.
Themacertificaat Relaties en seksualiteit aanvragen
Wil je laten zien dat jouw school op een goede manier werkt aan relationele en seksuele vorming? Vraag dan het themacertificaat Relaties en seksualiteit aan. Vul hiervoor de vragenlijst in op Mijngezondeschool.nl.
Tip: lees vooraf meer informatie over het themacertificaat, zoals criteria, handige documenten en de vragenlijst op Mijngezondeschool.nl.
Heeft jouw school minimaal één themacertificaat behaald? Dan mag de school zich een Gezonde School noemen. Lees meer over het vignet Gezonde School en het aanvraagproces.
Ook handig
- Tips, tools, lesmateriaal, training en meer op Seksuelevorming.nl
- Meld- en aangifteplicht bij seksueel misbruik op Rijksoverheid.nl.
- De meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling van de Rijksoverheid.
- Handreiking Visie en beleid relationele en seksuele vorming in het basisonderwijs op Seksuelevorming.nl
Meer weten? Lees over de uitkomsten van onderzoek naar de seksuele gezondheid van jongeren. Of bekijk de antwoorden op veelgestelde vragen.
Deze pagina is tot stand gekomen in samenwerking met Rutgers.