Aandacht op school voor seksualiteit en relaties leidt tot meer zelfbewuste, seksueel gezonde jongeren. Niet alle leerlingen praten thuis over relaties en seksualiteit. Ook hebben sommige leerlingen verkeerde of onvolledige informatie gekregen. Het is daarom cruciaal dat alle leerlingen op school seksuele vorming krijgen. Seksuele vorming draagt bij aan een positieve en gezonde seksuele ontwikkeling van de leerlingen. En aan de preventie van ongewenste zwangerschappen, seksuele grensoverschrijding, soaSeksueel overdraagbare aandoeningen/hiv en homonegatief gedrag. Dit leidt tot meer zelfbewuste, seksueel gezonde jongeren, en uiteindelijk ook minder schooluitval en een beter toekomstperspectief.
Waarom aan de slag met dit thema?
Wat kan de school doen?
Door op tijd te starten en structureel aandacht te geven aan het thema (zowel in de onderbouw en de bovenbouw) zorgt het ervoor dat leerlingen voorbereid zijn op seksuele contacten, beter weten wat hun eigen wensen en grenzen zijn en respectvol met elkaar omgaan. Leerlingen geven zelf aan dat ze graag seksuele voorlichting op school krijgen. Sinds 2012 zijn scholen verplicht om aandacht te besteden aan seksualiteit en seksuele diversiteit. Deze thema's zijn opgenomen in de kerndoelen van de onderbouw van het voortgezet onderwijs.
De school kan op verschillende manieren bijdragen aan een gezonde seksuele ontwikkeling van leerlingen. Bijvoorbeeld door relationele en seksuele vorming te geven aan de hand van erkende lesprogramma’s en activiteiten die aansluiten op de belevingswereld van jongeren. Deze lesprogramma’s en activiteiten gaan over meer dan alleen de biologische kant van seks. Ook de relationele kanten, zoals seksuele weerbaarheid, het aangeven van wensen en grenzen, seksuele diversiteit en het voorkomen van soaSeksueel overdraagbare aandoeningen’s en ongewenste zwangerschappen krijgen dan aandacht.
Ook kan er bijvoorbeeld een projectweek worden georganiseerd of de school kan meedoen aan de Week van de Liefde. Het is belangrijk dat medewerkers seksueel grensoverschrijdend gedrag kunnen herkennen en adequaat kunnen handelen. Wat een school nog meer kan doen: het beleid vastleggen, ouders betrekken door informatie te geven, zorgen voor een goede zorg- en signaleringstructuur, samenwerken met ketenpartners zoals de GGDGemeentelijke gezondheidsdienst , en zorgen voor een veilige schoolomgeving.
Door te werken aan de pijlers Educatie, Signaleren, Schoolomgeving en Beleid werkt de school op een goede manier aan het thema Relaties en seksualiteit. De Gezonde School-adviseur van uw regionale GGD kan u adviseren en ondersteunen bij de uitvoering van de Gezonde School-aanpak op het thema. Ook kunt u de Gezonde School-adviseur vragen naar relevante gezondheidscijfers op school-, gemeente- of regioniveau.
Tip: een aantal scholen die werken aan het thema Relaties en seksualiteit geven aan dat dit goed te combineren is met het thema Welbevinden en Fysieke veiligheid. Zo kan de basis van de gedragsregels en de signalerings- en zorgstructuur grotendeels overeenkomen.
Themacertificaat Relaties en seksualiteit aanvragen
Om het themacertificaat aan te vragen, vult u de vragenlijst in via het online aanvraagsysteem. Om u voor te bereiden op de gestelde vragen, kunt u de vragenlijst in pdf-versie alvast inzien. Na het behalen van minimaal één themacertificaat mag uw school-locatie zich een Gezonde School noemen. Lees meer informatie over het vignet Gezonde School en bekijk het instructiefilmpje over het aanvraagproces.
Handige links
Lees meer over seksuele gezondheid van jongeren in Nederland in het boek Seks onder je 25e –anno 2017 of lees de samenvatting van het onderzoek: www.seksonderje25e.nl. In 2019 zal er op deze website ook het actieplan ‘Seks onder e 25e’ komen te staan.
Voor meer achtergrondinformatie over specifieke thema’s kunt u kijken op een van onderstaande themapagina’s op www.seksuelevorming.nl: