Leerlingen in het voorgezet onderwijs ontdekken van alles rond relaties en seksualiteit. Hoe ze omgaan met relaties, seksualiteit, veilig vrijen, grenzen, seksuele diversiteit en genderdiversiteit is bepalend voor hun eigen vorming én voor die van hun schoolgenoten – en daarmee voor het schoolklimaat. Voor een veilig schoolklimaat en een gezonde ontwikkeling van alle leerlingen is het dus belangrijk om aandacht te besteden aan relaties en seksualiteit. Hoe krijg je dat voor elkaar? Door te werken aan Educatie, Schoolomgeving, Signaleren en Beleid. Is jouw school goed bezig, dan kun je dat laten zien door het themacertificaat Relaties en seksualiteit te behalen.
Wat levert werken aan relaties en seksualiteit leerlingen op?
Vertrouwd met het thema
Door op tijd te starten en structureel aandacht te geven aan seksuele en relationele vorming, raken leerlingen vertrouwd met het thema en durven ze eerder vragen te stellen over seksualiteit.
Voorbereiding
Leerlingen krijgen betrouwbare informatie en worden voorbereid op seksuele contacten. Ook weten ze beter wat hun eigen wensen en grenzen zijn en leren ze respectvol met elkaar om te gaan. Leerlingen geven ook zelf aan dat ze graag leren over seksuele vorming op school.
Seksuele vorming
Seksuele vorming draagt bij aan het voorkomen van onbedoelde zwangerschappen, seksuele grensoverschrijding en soa (Seksueel overdraagbare aandoeningen)’s. Ook is er aandacht voor mensen met een andere seksuele oriëntatie of genderidentiteit.
Zelfbewustzijn
Het leidt tot meer zelfbewuste, seksueel gezonde jongeren, en uiteindelijk ook tot minder schooluitval en een beter toekomstperspectief.
Tip: hoe staat jouw school ervoor?
Check met de overzichtelijke themascan snel hoe ver jouw school al is met het thema Relaties en seksualiteit. Hoe meer stellingen je kunt afvinken, hoe beter.
Wat kun je doen om leerlingen te helpen?
Sommige leerlingen krijgen van hun ouders uitgebreide seksuele voorlichting, anderen helemaal niet. En in sommige gevallen komt deze voorlichting te laat. Of krijgen leerlingen informatie uit hun omgeving of via de media die te eenzijdig, niet juist of te beperkt is. Daarom is het waardevol dat ze op school leren over gezonde relaties en seksualiteit. Zo kun je helpen:
- Geef lessen relationele en seksuele vorming die aansluiten bij de belevingswereld van de leerlingen. Gebruik hiervoor Gezonde School-activiteiten voor het thema Relaties en seksualiteit.
- Organiseer activiteiten, zoals een projectweek rond relaties en seksualiteit of doe mee aan de Week van de Liefde.
- Neem een visie over relaties en seksualiteit op in het schoolbeleid.
- Betrek ouders en verzorgers door ze informatie te geven.
- Regel hulp voor leerlingen met problemen rond relaties en seksualiteit.
- Werk samen met ketenpartners zoals de GGD (Gemeentelijke gezondheidsdienst ).
- Zorg voor een veilige schoolomgeving – dat betekent ook dat medewerkers seksueel grensoverschrijdend gedrag kunnen herkennen en adequaat kunnen handelen.
In de praktijk: seksuele en genderdiversiteit
Het thema Relaties en seksualiteit kent allerlei relevante onderwerpen. Voor docenten is Paarse Vrijdag een uitgelezen kans om extra aandacht te besteden aan seksuele en genderdiversiteit. “Het gaat om acceptatie van wie je bent”, zegt Josja Postma, docent Engels aan het Harens Lyceum. De school heeft daarom ook een Gender & Sexuality Alliance. Lees verder.
Tip: gebruik Gezonde School-activiteiten
Wil je aan de slag met lessen over relaties en seksualiteit? Kijk voor informatie over erkende Gezonde School-activiteiten bij Educatie.
Aanpak en ondersteuning
Werk voor een effectieve aanpak aan Educatie, Schoolomgeving, Signaleren en Beleid. Per pijler lees je wat er nodig is om de Gezonde School-aanpak toe te passen.
Wil je hulp bij het uitvoeren van deze aanpak? Neem contact op met de Gezonde School-adviseur van jouw regionale GGD (Gemeentelijke gezondheidsdienst ) voor advies en ondersteuning. Of maak gebruik van de Stimuleringsregeling Gezonde Relaties & Seksualiteit.
Themacertificaat Relaties en seksualiteit aanvragen
Wil je laten zien dat jouw school op een goede manier werkt aan relationele en seksuele vorming? Vraag dan het themacertificaat Relaties en seksualiteit aan. Vul hiervoor de vragenlijst in op Mijngezondeschool.nl.
Tip: lees vooraf meer informatie over het themacertificaat, zoals criteria, handige documenten en de vragenlijst op Mijngezondeschool.nl.
Heeft jouw school minimaal één themacertificaat behaald? Dan mag de school zich een Gezonde School noemen. Lees meer over het vignet Gezonde School en het aanvraagproces.
Ook handig
- Tips en tools voor het lesgeven op Seksuelevorming.nl
- Informatie over thema’s zoals de eerste keer, seks en de media, veilig vrijen en meer.
- Informatie voor leerlingen over seks, verliefdheid en relaties op Sense.info.
- Informatie van de Rijksoverheid over de meldplicht en aangifteplicht bij seksueel misbruik.
Meer weten? Lees over de uitkomsten van onderzoek naar de seksuele gezondheid van jongeren. Of bekijk de antwoorden op veelgestelde vragen.
Deze pagina is tot stand gekomen in samenwerking met Rutgers en Soa Aids Nederland.