Aandacht besteden aan het sociaal-emotioneel welbevinden van studenten is belangrijk. Op deze pagina lees je hoe je welbevinden op een blijvende manier kunt implementeren en hoe je een themacertificaat kunt behalen, zodat jouw school zich een Gezonde School mag noemen.
Waarom werken aan welbevinden?
Waarom werken aan welbevinden?
- In de praktijk blijkt vaak dat studenten pas goed in staat zijn om te leren als ze zich veilig voelen en lekker in hun vel zitten.
- Structureel werken aan welbevinden zorgt voor een fijnere sfeer.
- In een veilig schoolklimaat mag iedereen zichzelf zijn, mogen studenten fouten maken en tonen ze gepast sociaal gedrag.
- In een veilig schoolklimaat is minder verzuim onder docenten.
- Studenten die lekker in hun vel zitten hebben meer zelfvertrouwen en zijn weerbaarder.
- Daardoor kunnen ze zich beter inleven in een ander, beter omgaan met emoties van zichzelf en anderen, hechtere relaties opbouwen en beter leren.
- Studenten met een goede basis in sociaal-emotioneel welbevinden hebben minder kans op het ontwikkelen van probleemgedrag, angst, stress en depressieklachten.
- Door te werken aan welbevinden kun je problemen op tijd signaleren en op tijd handelen bij tekenen van psychosociale problemen.
Voor je begint...
Wat doet jouw school allemaal al?
Heb je je beginsituatie goed in kaart? Denk aan je visie, vertrekpunt en kansen. Met de themascan kun je afvinken wat je al op orde hebt.
Heb je een Gezonde School-coördinator?
Om succesvol aan de slag te gaan is het belangrijk om een coördinator aan te stellen: een medewerker die enthousiast en gemotiveerd is.
Werk met een gedegen stappenplan
Met het Gezonde School-stappenplan bereik je sneller resultaat. En kun je je resultaten gemakkelijker behouden.
Hoe zorg je voor draagvlak?
Draagvlak is een belangrijke voorwaarde voor succes. Het betekent dat jouw plan ook hún plan is geworden.
Aan de slag met Welbevinden
De Gezonde School-aanpak zorgt voor een blijvend resultaat. Implementeer welbevinden op jouw school aan de hand van de vier pijlers: educatie, schoolomgeving, signalering en beleid. Klik op de tabs voor iedere pijler.
Educatie
Zorg dat het welbevinden van studenten structureel aan bod komt in de lessen.
- Zet een Gezonde School-lesprogramma of -activiteit in.
- Neem lessen over welbevinden op in het curriculum. Leg hierin uit in welke les wat behandeld wordt. Wil je een leerplan op maat maken? Bekijk dan het leerplankader van SLO voor structuur en bouwstenen.
- Neem lesprogramma’s of onderwijsactiviteiten over welbevinden op in het schoolbeleid en geef er uitleg bij. Waarom worden ze uitgevoerd, wie is ervoor verantwoordelijk en in welke leerjaren vinden ze plaats?
- Organiseer voorlichtingsavonden over geestelijke gezondheid voor studenten.
- Bied trainingen op het gebied van faalangst, sociale vaardigheid en assertiviteit. Of denk aan lessen om de mentale veerkracht te vergroten.
- Geef persoonlijke aandacht aan studenten. Het is belangrijk dat studenten zich gezien voelen.
Tips
|
Schoolomgeving
Zorg voor aandacht voor welbevinden de schoolomgeving.
- Betrek studenten en medewerkers. Welbevinden krijgt meer aandacht als iedereen zich erbij betrokken voelt. Denk aan het bepalen van onderwerpen die aandacht nodig hebben en het betrekken van studenten en medewerkers via een studentenraad en medezeggenschapraad.
- Betrek en informeer ouders en verzorgers. Vooral bij studenten die nog thuis wonen spelen ouders of verzorgers een belangrijke rol in hun sociaal-emotionele ontwikkeling. Je kunt ze informeren over je beleid via een informatiebijeenkomst, nieuwsbrief of schoolgids.
- Geef het goede voorbeeld. Voor een positief pedagogisch klimaat spelen medewerkers een cruciale rol. Voorbeeldgedrag schept vertrouwen en nodigt uit. Denk ook aan feedback: durven medewerkers elkaar open feedback geven en ontvangen? Ook docenten presteren beter als ze lekker in hun vel zitten.
- Werk samen met relevante samenwerkingspartijen in je omgeving. Maak gebruik van hun expertise. Denk aan een gastles, training of workshop, of ondersteuning aan leerlingen. De Gezonde School-adviseur kan met je meedenken en een sociale kaart van je omgeving bieden. Of kijk op de kaart van loketgezondleven.nl welke programma’s actief zijn in jouw gemeente.
- Zorg voor extra ondersteuning aan kwetsbare (groepen) studenten, zoals studenten die opgroeien in armoede en nieuwkomers. Meer hierover lees je op de website van Pharos.
Signalering
Zorg dat je in de gaten houdt hoe het gaat met het welbevinden van de studenten.
- Weet je van jouw studenten hoe het gaat met hun sociaal-emotionele ontwikkeling?
- Kunnen docenten problemen op het gebied van welbevinden signaleren en bespreken?
- Helpt de school studenten en hun ouders bij vragen over welbevinden?
- Doe regelmatig onderzoek naar welbevinden. Bijvoorbeeld met Testjeleefstijl.nl.
- Bespreek regelmatig met collega’s wat iedereen nodig heeft om situaties als pesten, angst, eenzaamheid of depressie te herkennen. Denk aan een gatekeeperstraining, een training over grensoverschrijdend gedrag. De De Gezonde School-adviseur kan met je meedenken.
- Zorg dat signalen worden opgepakt. Dit doe je met een goede signalerings- en zorgstructuur.
- Signaleer welbevinden bij medewerkers. Houd in de gaten hoe het met ze gaat. Breng dit bijvoorbeeld elke drie jaar in kaart met een periodiek medisch onderzoek. Hiermee voldoe je meteen aan een verplichting vanuit de Arbowet.
Tips
|
Beleid
Zorg dat welbevinden een vaste plek heeft in het schoolbeleid.
- Stel beleid op. Welke visie heeft de school op welbevinden? En wat doet de school hieraan? Neem dit op in schoolbreed beleid en zorg voor blijvende aandacht.
- Stel handelingsrichtlijnen of protocollen op. Denk aan een vertrouwens- en pestprotocol en een draaiboek voor ingrijpende gebeurtenissen.
- Beschrijf in het beleid in ieder geval op wat de school doet aan:
- Het creëren van een positief pedagogisch klimaat.
- Het versterken van sociaal-emotionele vaardigheden van studenten en het welbevinden van docenten.
- Het betrekken van ouders en verzorgers.
- Het ondersteunen van studenten met extra zorgbehoefte.
- Stel school- en gedragsregels op. Denk hierbij aan de kernwaarden van de school, zoals verbondenheid, veiligheid, respect voor elkaar, openheid in communicatie en waardering voor verschillen.
- Betrek en informeer studenten en medewerkers. Laat ze meedenken bij het opstellen van beleid, school- en gedragsregels.
- Informeer studenten, ouders en verzorgers en medewerkers regelmatig over het beleid rond welbevinden. Bijvoorbeeld via informatieavonden en nieuwsbrief.
- Publiceer je visie, beleid en regels rond welbevinden in de schoolgids en op de website.
- Borg taken en verantwoordelijkheden. Maak één medewerker verantwoordelijk voor het beleid rond welbevinden. Bijvoorbeeld een zorgcoördinator of de Gezonde School-coördinator. Deze coördinator kan bij het verdelen van taken en verantwoordelijkheden denken aan:
- Zorgen dat de school- en gedragsregels rondom welbevinden worden toegepast.
- Organiseren van trainingen voor docenten en andere medewerkers.
- Informeren van studenten, ouders, verzorgers en medewerkers.
- Evalueren van het beleid (bijvoorbeeld elke twee jaar) en handhaven ervan.
- Investeer in het welbevinden van het hele schoolteam.
Tips
|
Inspiratie
Afkijken mag!
Afkijken mag!
Leer van andere mbo (middelbaar beroepsonderwijs)-scholen die de Gezonde School-aanpak voor welbevinden toepasten.
Meer inspiratie
- Ook op trimbos.nl en leraar24.nl vind je praktische tips en praktijkverhalen.
- Op pharos.nl vind je informatie over welbevinden bij studenten in kwetsbare omstandigheden.
- Op nji.nl vind je informatie over welbevinden voor jongeren, ouders, professionals en beleidsmakers.
- Op mboraad.nl vind je informatie over een veilig schoolklimaat en integraal veiligheidsbeleid.
Financiële ondersteuning
Kun je een financieel steuntje in de rug gebruiken? Er zijn geen subsidies, maar er komen wel regelmatig stimuleringsregelingen beschikbaar. Bekijk de beschikbare regelingen op de pagina Financiële ondersteuning.
Themacertificaat Welbevinden
Wil je laten zien dat jouw school op een goede manier werkt aan sociaal-emotioneel welbevinden? Vraag dan het themacertificaat Welbevinden aan.
Heeft jouw school minimaal één themacertificaat behaald? Dan mag jouw school zich een Gezonde School noemen. Lees meer over het vignet Gezonde School en het aanvraagproces.
Deze scholen gingen je voor
En dan...
Heb je welbevinden met succes geïmplementeerd? Gefeliciteerd!
Nu is het belangrijk om het thema onder de aandacht te houden en te verstevigen. Lees onze tips. Of lees het praktijkverhaal van het Deltion College.
Heb je de smaak te pakken? Ga dan ook aan de slag met één van de andere gezondheidsthema's.
Deze pagina is tot stand gekomen in samenwerking met het Trimbos-instituut en Pharos.
Toelichting
Hieronder wat uitprobeerseltjes
Stappenplan
Hoe zorg je ervoor dat een gezonde leefstijl vanzelfsprekend wordt voor studenten? De Gezonde School-aanpak helpt je daarbij. Met de Gezonde School-aanpak zorg je ervoor dat er samenhang komt in alles wat de school doet rondom een gezonde leefstijl. Volg het stappenplan om op jouw schoollocatie aan de slag te gaan.
De aanpak gaat uit van wat jouw school al doet, bouwt hierop voort en sluit aan bij wensen en behoeften van de schoollocatie. Stapsgewijs maak je een gezonde leefstijl op jouw schoollocatie vanzelfsprekend. Samenwerken aan Gezonde School is belangrijk voor succes. Daarom is er aandacht voor draagvlak in elke stap. Jouw Gezonde School-adviseur kan je helpen met advies en ondersteuning.
Moeilijk en tijdrovend? Helemaal niet! Bekijk welke stappen je nu al kunt nemen met filmpje Gezonde School-aanpak: zo werkt het.
