Leerlingen komen al vroeg van alles tegen dat te maken heeft met relaties en seksualiteit. Zo ontdekken ze hun eigen lichaam en verschillen tussen jongens en meisjes. Ook gaan ze vriendschappen en andere relaties aan, worden ze verliefd en ontdekken ze hun seksuele identiteit. Met alles wat er te ontdekken valt, is aandacht voor relaties en seksualiteit vanaf jonge leeftijd belangrijk voor een gezonde ontwikkeling van leerlingen. Hoe krijg je dat voor elkaar? Door te werken aan Educatie, Schoolomgeving, Signaleren en Beleid. Is jouw school goed bezig, dan kun je dat laten zien door het themacertificaat Relaties en seksualiteit te behalen.

Wat kun je doen om leerlingen te helpen?

Sommige leerlingen krijgen van hun ouders of verzorgers uitgebreid uitleg over relaties en seksualiteit, andere onvoldoende, te laat of zelfs helemaal niet. Niet alle ouders en verzorgers willen erkennen dat hun kind seksuele gevoelens heeft. Maar informatie die leerlingen via de media krijgen kan te eenzijdig, niet juist of te beperkt zijn. En meestal sluit de informatie niet aan bij de belevingswereld of beperking van leerlingen. Juist voor leerlingen in het speciaal onderwijs is goede en passende informatie belangrijk, want zij zijn soms extra kwetsbaar door hun beperking. Daarom is het waardevol dat ze op school leren over gezonde relaties en seksualiteit. Zo kun je helpen:

• Geef lessen over relaties en seksualiteit en zorg dat ze aansluiten bij de belevingswereld van de leerlingen.
• Organiseer activiteiten, zoals een projectweek rond relaties en seksualiteit. Doe bijvoorbeeld mee aan de Week van de Lentekriebels in het so of de Week van de Liefde in het vso.
• Betrek ouders en verzorgers door ze informatie te geven.
• Regel hulp voor leerlingen met problemen rond relaties en seksualiteit.
• Neem een visie op relaties en seksualiteit op in het schoolbeleid en doe dat vanuit een positief uitgangspunt.
• Werk samen met ketenpartners zoals de GGD Gemeentelijke gezondheidsdienst (Gemeentelijke gezondheidsdienst ).
• Zorg voor een veilige schoolomgeving – dat betekent ook dat medewerkers seksueel grensoverschrijdend gedrag kunnen herkennen en adequaat kunnen handelen.

Aanpak en ondersteuning

Werk voor een effectieve aanpak aan Educatie, Schoolomgeving, Signaleren en Beleid. Per pijler lees je wat er nodig is om de Gezonde School-aanpak toe te passen.

Wil je hulp bij het uitvoeren van deze aanpak? Neem contact op met de Gezonde School-adviseur van jouw regionale GGD Gemeentelijke gezondheidsdienst (Gemeentelijke gezondheidsdienst ) voor advies en ondersteuning. Of maak gebruik van de Stimuleringsregeling Gezonde Relaties & Seksualiteit.

Ook handig

• Tips, tools, lesmateriaal, training en meer op Seksuelevorming.nl.
• Meld- en aangifteplicht bij seksueel misbruik op Rijksoverheid.nl.
• De meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling van de Rijksoverheid.

Meer weten? Lees over de uitkomsten van onderzoek naar de seksuele gezondheid van leerlingen in het vso. Of bekijk antwoorden op veelgestelde vragen.

Deze pagina is tot stand gekomen in samenwerking met Rutgers en Soa Aids Nederland.