Slaaponderzoekers zijn het erover eens: een goede nachtrust is essentieel voor gezonde hersenen. Juist ook voor leerlingen. Toch ervaart 25% van de Nederlandse kinderen problemen met slapen. Dat is niet goed voor hun hersenontwikkeling en functioneren. Voor de ontwikkeling van leerlingen is het dus belangrijk om aandacht te besteden aan slaap. Hoe krijg je dat voor elkaar? Door te werken aan Educatie, Schoolomgeving, Signaleren en Beleid.
Wat levert werken aan slaap leerlingen op?
Emoties beheersen
Leerlingen met neurologische, psychiatrische en ontwikkelingsstoornissen zijn extra gebaat bij voldoende goede slaap. Ze kunnen dan beter emoties en impulsen beheersen en leren. Slaaptekort leidt juist tot een toename van gedragsproblemen (waaronder agressie), risicogedrag en depressie.
Een gezond gewicht
Leerlingen die goed slapen houden makkelijker een gezond gewicht. Een tekort aan slaap kan er namelijk voor zorgen dat je overdag meer trek hebt in ongezonde voeding en minder zin hebt in bewegen.
Risicogedrag neemt af
Ze maken verstandigere keuzes als ze goed slapen. Leerlingen vertonen dan namelijk minder snel risicogedrag, zoals het drinken van grote hoeveelheden alcohol of gevaarlijk gedrag in het verkeer. Slaaptekort versterkt risicogedrag juist.
Minder gezondheidsproblemen
Leerlingen die goed slapen hebben op langere termijn meer kans om gezond te blijven. Wie langere tijd kort en slecht slaapt loopt namelijk meer risico op gezondheidsproblemen zoals depressie, overgewicht en diabetes.
Tip: hoe staat jouw school ervoor?
Check met de overzichtelijke themascan snel hoe ver jouw school al is met het thema Slaap. Hoe meer stellingen je kunt afvinken, hoe beter.
Wat kun je doen om leerlingen te helpen?
Piekeren, veranderingen in hun dagelijks leven, mediagebruik voor het slapengaan, overdag te weinig bewegen, laat slapen door huiswerk en een gebrek aan slaaproutine zijn de belangrijkste oorzaken voor slaapproblemen. Daarom is het zinvol als hier op school rekening mee wordt gehouden en als leerlingen hier zelf over leren. Zo kun je helpen:
- Geef lessen over het belang van goede slaap en hoe je voor een goede nachtrust kunt zorgen. Werk hierbij ook aan het welbevinden en de studievaardigheden van leerlingen.
- Betrek ouders en verzorgers door ze informatie en tips voor thuis te geven.
- Verbeter de schoolomgeving. Zorg bijvoorbeeld voor een groen schoolplein, meer daglicht en stimuleer beweging. Dit helpt leerlingen om goed te kunnen slapen. Slapen er leerlingen op school, houd dan rekening met slaaphygiëne.
- Regel hulp voor leerlingen met slaapproblemen.
- Neem een visie op in het schoolbeleid over slaap en maak afspraken die leerlingen kunnen helpen om goed te slapen.
Tip: gebruik onderwijsactiviteiten over slaap in de les
Wil je in de les aan de slag met slaap? Kijk voor onderwijsactiviteiten bij Educatie.
Aanpak en ondersteuning
Werk voor een effectieve aanpak aan Educatie, Schoolomgeving, Signaleren en Beleid. Per pijler lees je wat er nodig is om de Gezonde School-aanpak toe te passen.
Wil je hulp bij het uitvoeren van de Gezonde School-aanpak? Neem contact op met de Gezonde School-adviseur van jouw regionale GGD (Gemeentelijke gezondheidsdienst
) voor advies en ondersteuning.
Ook handig
- Ncj.nl voor slaaprichtlijnen en tips om te delen met ouders, verzorgers en leerlingen.
- Tijd voor slaap biedt informatie over slaap in verschillende leeftijdsgroepen, het belang van goede slaap, gevolgen van niet goed slapen en slaapstoornissen.
- NJi.nl voor informatie voor ouders en verzorgers.
- Schooltv.nl voor een aflevering van Klokhuis over slaap.