Zijn er beweegfaciliteiten voor minder mobiele leerlingen? Nodigt het schoolplein uit tot bewegen? Werken leerlingen, buurtsportcoaches en medewerkers actief samen bij de organisatie van passende activiteiten rond bewegen en sport? Effectief werken aan bewegen en sport vraagt om aandacht voor de schoolomgeving. Hoe pak je dat aan?
Maak van school een sportieve omgeving
Nodigen de school en de directe schoolomgeving ertoe uit, dan zullen leerlingen eerder gaan bewegen. Denk aan speeltoestellen zoals rolstoelschommels, voetbaldoelen, prikkelarme belijningen en groene speelplekken – zolang ze maar aansluiten bij de belevingswereld van de leerlingen. Ook in het schoolgebouw is meer stimulans mogelijk, bijvoorbeeld door een hinkelblok in het gangpad te maken of door deskbikes in de klas. Daarnaast kun je sport- en spelactiviteiten organiseren tijdens pauzes of andere geschikte momenten.
Zorg ook voor maatwerk. Zo kunnen prikkelarme gymzalen fijn zijn voor leerlingen in cluster 4 en kan even vrij bewegen in een zwembad leerlingen in cluster 3 goed doen. Denk ook aan geschikt materiaal, zodat leerlingen in cluster 2 bijvoorbeeld een spel ermee kunnen bedenken. Zo werken ze ook aan hun communicatieve vaardigheden. Of geef leerlingen in cluster 1 een bal met een belletje erin.
Tip: wil je het schoolplein aanpassen?
Met Gezonde School-activiteit PLAYgrounds maak je een plan op maat voor het schoolplein. Hierbij kun je ervoor kiezen om de inrichting van het schoolplein onder handen te nemen. Lees meer over PLAYgrounds in het overzicht van Gezonde School-activiteiten.
Betrek leerlingen, ouders, verzorgers en medewerkers
Bewegen en sport krijgen meer aandacht als iedereen zich erbij betrokken voelt. Zorg daarom dat leerlingen, ouders, verzorgers en medewerkers ook een rol kunnen spelen. Leerlingen kunnen bijvoorbeeld meedenken over de inrichting van het schoolplein en helpen bij het beheren van sport- en spelmateriaal. Ouders en verzorgers die dichtbij genoeg wonen kun je stimuleren om hun kind lopend of met de fiets naar school te brengen en op te halen. Denk ook aan sport- en beweegactiviteiten voor medewerkers en geef zo het goede voorbeeld. Maak er bijvoorbeeld een wekelijks moment van. En stimuleer het gebruik van de fiets om naar school te komen.
Werk samen
Meedoen aan sport en plezier eraan beleven is voor leerlingen niet altijd vanzelfsprekend. Ook sluit het aanbod niet altijd bij ze aan. Daarom is begeleiding en samenwerking met de omgeving nodig. Zorg op school bijvoorbeeld voor een sportaanbod ter kennismaking. Zo kunnen leerlingen in de veilige omgeving van school kennismaken met verschillende sporten, activiteiten en aanbieders. En ontdekken ze waar hun interesse ligt en wat bij ze past. Als de vertrouwde gezichten van de binnenschoolse activiteiten ook het aanbod na schooltijd verzorgen, is de stap sneller gezet naar een sportvereniging.
Werk hiervoor samen met een sportvereniging uit de buurt waar je leerlingen goed terechtkunnen. De buurtsportcoach of combinatiefunctionaris kan hierbij helpen. Denk aan samenwerking met een lokale sportorganisatie en de gemeente. Je kunt ook sportservicebureaus, stagiairs mbo (middelbaar beroepsonderwijs )/ALO of commerciële sportaanbieders inschakelen. Probeer leerlingen ten minste één keer per maand de mogelijkheid te bieden op iets extra’s.
Zorg voor ondersteuning
Het ligt voor leerlingen met een beperking niet altijd voor de hand om lid te worden van een sportvereniging. Het verplaatsen van huis naar de sportclub kan bijvoorbeeld een hele puzzel zijn. Of de trainers zijn niet in staat een passende training te organiseren. Hierbij kan de buurtsportcoach of combinatiefunctionaris ondersteunen. Kijk eens op Unieksporten.nl voor sportverenigingen die geschikt kunnen zijn voor jouw leerlingen.
Een andere drempel kan financieel zijn. Veel gezinnen binnen het speciaal onderwijs hebben te weinig geld om hun kind aan te melden bij een sportvereniging. Er kan dan financiële ondersteuning worden aangevraagd bij het Jeugdfonds Sport & Cultuur.
Deze pagina is tot stand gekomen in samenwerking met de KVLO en het Kenniscentrum Sport & Bewegen.