Filmpjes maken, gamen, appen: mediagebruik kan heel leuk zijn, maar ook zorgen voor problemen bij leerlingen. Denk aan gameverslaving, cyberpesten, overprikkeling of onveilig (seksueel) contact met vreemden. Zulke problemen kunnen leiden tot slechtere schoolprestaties. Ook kan mediagebruik invloed hebben op de gezondheid, door slaaptekort, de angst iets te missen of doordat het ten koste gaat van beweging. Voor hun ontwikkeling loont het dus als leerlingen leren hoe ze media op een positieve en gezonde manier gebruiken. Hoe je dat voor elkaar krijgt? Door te werken aan Educatie, Schoolomgeving, Signaleren en Beleid.
Wat levert werken aan mediawijsheid leerlingen op?
Invloed van media
Leerlingen leren wat de invloed van media op hun gezondheid, leven en privacy is, ze ontdekken hoe ze online op een positieve manier met anderen omgaan en leren hoe ze op veilige wijze online relaties aangaan.
Gezonde leefstijl
Een groter mediabewustzijn kan leerlingen helpen bij het ontwikkelen van een gezonde leefstijl. En leerlingen met een gezonde leefstijl zitten beter in hun vel.
Positief schoolklimaat
Door aandacht te geven aan mediawijsheid in de lessen en de schoolomgeving worden leerlingen zich bewuster van hun mediagebruik en online gedrag. En dat is gunstig voor het welzijn van individuele leerlingen en voor een positief schoolklimaat.
Zelfvertrouwen
Media kunnen een positieve invloed kunnen hebben op de ontwikkeling van leerlingen. Zo kan mediagebruik onder andere hun zelfvertrouwen stimuleren. Denk aan de leefwereld die groter wordt en de ondersteuning die media kunnen bieden bij bepaalde beperkingen.
Tip: hoe staat jouw school ervoor?
Check met de overzichtelijke themascan snel hoe ver jouw school al is met het thema Mediawijsheid. Hoe meer stellingen je kunt afvinken, hoe beter.
Wat kun je doen om leerlingen te helpen?
Voor de ene leerling is het vanzelfsprekender om zelfstandig media te gebruiken dan de andere. Zo kan de toegankelijkheid van media een uitdaging vormen, bijvoorbeeld door een visuele of auditieve beperking. Daarnaast sluit de inhoud van media niet altijd aan bij de belevingswereld of beperking van leerlingen. Voor leerlingen en hun ouders en verzorgers is het vaak zoeken: hoe kunnen ze op een positieve en gezonde manier met media omgaan? Daarom is het waardevol als leerlingen dit ook op school leren. Zo kun je helpen:
- Geef lessen in mediawijsheid en zorg dat deze aansluiten bij de belevingswereld van de leerlingen.
- Organiseer activiteiten rondom mediawijsheid, zoals een projectweek. Doe bijvoorbeeld mee met de Week van de Mediawijsheid. Voor de jongste leerlingen zijn er de Media Ukkie Dagen.
- Betrek ouders en verzorgers, bijvoorbeeld door hen informatie en tips te geven over gezond mediagebruik en mediaopvoeding.
- Bied medewerkers bij- en nascholing aan op het gebied van mediawijsheid, zodat zij leerlingen goed kunnen begeleiden.
- Zorg voor een schoolomgeving waarin positief en gezond mediagebruik wordt gestimuleerd.
- Regel hulp voor leerlingen die online in de problemen komen of problemen hebben door hun mediagebruik. Denk hierbij aan problemen als online shaming, maar ook gameverslaving.
- Neem een visie op mediawijsheid op in het schoolbeleid en betrek medewerkers, leerlingen, ouders en verzorgers bij het opstellen ervan.
Tip: gebruik Gezonde School-activiteiten in de les
Wil je aan de slag met lessen over mediawijsheid? Informatie over geschikte Gezonde School-activiteiten vind je bij Educatie.
Aanpak en ondersteuning
Werk voor een effectieve aanpak aan Educatie, Schoolomgeving, Signaleren en Beleid. Per pijler lees je wat er nodig is om de Gezonde School-aanpak toe te passen.
Wil je hulp bij het uitvoeren van deze aanpak? Neem contact op met de Gezonde School-adviseur van jouw regionale GGD (Gemeentelijke gezondheidsdienst ) voor advies en ondersteuning.
Ook handig
- Mediawijzer.net voor informatie over en inspiratie voor mediawijsheid.
- Kennisnet.nl voor informatie over mediawijsheid in het onderwijs, als onderdeel van digitale geletterdheid.
- Toolbox Mediaopvoeding voor onderwijsprofessionals, inclusief informatie die aan ouders en verzorgers kan worden gegeven.
- Mediawijsheid.nl voor tips over gezond online bezig zijn: onder andere over leerlingen en schermtijd, houding, bijziendheid en balans vinden. De site biedt ouders en verzorgers ook informatie over opvoeden met media.
- Gameninfo.nl voor informatie over gamen, gezondheid en gameverslaving.
- SLO.nl voor voorbeeldmaterialen mediawijsheid.
- Kennisnet over sociale media in het so.
- Gewoon Mediawijzer voor een leerlijn Digitale Geletterdheid voor het so/vso en gesprekskaarten om met leerlingen het gesprek aan te gaan.