Leerlingen worden zich steeds bewuster van hun eigen lichaam en ontwikkelen hun seksuele identiteit. Hoe komen leerlingen erachter wat liefde voor hen betekent? Hoe kunnen ze op een gezonde manier relaties aangaan of ontdekken wat veilig en prettig is, voor zichzelf en de ander? En welke rol spelen ouders en verzorgers hierbij? Effectief werken aan relaties en seksualiteit vraagt om educatie. Hoe pak je dat aan?
Zet Gezonde School-activiteiten in
Maak in het lesprogramma gebruik van erkende Gezonde School-activiteiten om te werken aan de relationele en seksuele ontwikkeling van jouw leerlingen. Zo kun je leerlingen op een veilige manier laten ontdekken wat ze belangrijk vinden in hun contact met anderen. En wordt het steeds makkelijker voor ze om te praten over relaties en seksualiteit. Kies bijvoorbeeld een van deze activiteiten voor lessen die aansluiten bij de belevingswereld van uw leerlingen:
Kriebels in je buik SO
Dit lespakket biedt een doorlopende leerlijn voor leerlingen van 4 tot 12 jaar. Zo kun je elk leerjaar lesgeven over onderwerpen als lichamelijke ontwikkeling en seksuele weerbaarheid.
Wat doe jij?
Met deze reeks lessen leren leerlingen verantwoorde keuzes maken op het gebied van seksualiteit en anticonceptie, zodat onbedoelde zwangerschappen voorkomen kunnen worden.
Lang Leve de Liefde VSO
Een doorlopende leerlijn gericht op zeer moeilijk lerende leerlingen. Het doel is dat ze prettige, veilige en vrijwillige relaties hebben. Een docentenhandleiding, digitale lesomgeving en korte films zitten in het lespakket.
Alle Gezonde School-activiteiten
Zoek je een andere activiteit of wil je weten wat voor activiteiten er nog meer zijn?
Tip: pas activiteiten aan waar nodig
Wil je aan iets werken waar de Gezonde School-activiteiten voor het speciaal onderwijs niet bij aansluiten? Kijk dan bij de Gezonde School-activiteiten voor het po of vo en pas deze aan. Zet bijvoorbeeld onderdelen van lespakketten in.
Geef structureel aandacht aan relaties en seksualiteit
Leerlingen zijn voortdurend in ontwikkeling. Het is dus zinvol om onderwijsactiviteiten over relaties en seksualiteit jaarlijks in elke klas aan bod te laten komen. Dat kan bijvoorbeeld zo:
- Werk met een doorlopende leerlijn en besteed minimaal vijf lessen per jaar aan relaties en seksualiteit.
- Besteed in de lessen aandacht aan onderwerpen als lichamelijke ontwikkeling en lichaamsbeeld, voortplanting, relatievorming en seksuele diversiteit, (online) seksueel gedrag en weerbaarheid en veilige seks. En zorg dat deze lessen aansluiten bij de belevingswereld van uw leerlingen. Gebruik bijvoorbeeld lesmateriaal met afbeeldingen waarin leerlingen zich kunnen herkennen.
- Neem lessen over relaties en seksualiteit op in uw onderwijsaanbod en dagelijkse onderwijspraktijk.
- Organiseer activiteiten, zoals een projectweek rond relaties en seksualiteit. Doe bijvoorbeeld mee aan de Week van de Lentekriebels in het so of de Week van de Liefde in het vso.
- Neem onderwijsactiviteiten over relaties en seksualiteit op in het schoolbeleid en geef er uitleg bij. Waarom worden ze uitgevoerd, wie is ervoor verantwoordelijk en in welke leerjaren vinden ze plaats?
Tip: maak gebruik van leerlijnen
Er zijn speciale leerlijnen seksuele vorming voor het so zml en het vso (uitstroomrichting dagbesteding en arbeidsgericht). Bekijk ze op Seksuelevorming.nl.
Maak gebruik van deskundigheidsbevordering
Kunnen de leraren op jouw school een veilige sfeer creëren? Weten ze hoe ze het beste kunnen reageren op vragen van hun leerlingen? Lesgeven over relaties en seksualiteit kan uitdagend zijn en er komen verschillende competenties van leraren bij kijken. Bied leraren daarom de mogelijkheid tot bij- of nascholing. Neem contact op met een Gezonde School-adviseur voor het aanbod. Of kijk voor meer informatie op Seksuelevorming.nl.
Informeer ouders en verzorgers
Leerlingen die opeens thuiskomen met allerlei vragen over seksualiteit kunnen ouders en verzorgers verrassen. Het is daarom heel belangrijk om ouders en verzorgers goed te informeren over de inhoud van het lesprogramma. Dit voorkomt eventuele weerstand en zorgt ervoor dat ouders en verzorgers beter voorbereid zijn op vragen van hun kind. Bovendien spelen ze een belangrijke rol in de relationele en seksuele vorming van hun kind. Ook vinden ze het fijn om op de hoogte te zijn van wat hun kind leert en daar zelf hun eigen visie op te geven.
Informeren kan bijvoorbeeld via een nieuwsbrief, folder of ouderavond. Gebruik hierbij bijvoorbeeld het draaiboek Kriebels op school voor het so en het katern Weerbaar! voor het vso.
Bekijk voor meer informatie:
Deze pagina is tot stand gekomen in samenwerking met Rutgers en Soa Aids Nederland.