Heeft de school een positieve en gezonde houding als het gaat om media en mediagebruik? Geven medewerkers het goede voorbeeld en tonen ze interesse in wat hun leerlingen online meemaken? Effectief werken aan mediawijsheid vraagt ook om een mediawijze schoolomgeving. Hoe pak je dat aan?

Zorg voor een positieve en gezonde schoolomgeving

Wil je positief en gezond mediagebruik binnen de school stimuleren, dan kan het helpen om tips te geven: hoe ga je online met elkaar om? En hoe zorg je voor een digitale balans? Hang bijvoorbeeld posters op die leerlingen en medewerkers herinneren aan afspraken over schermtijd, gebruik van sociale media, de 20-20-2-regel en het uitzetten van het digibord wanneer dit niet nodig is. Voor een gezonde houding en balans kan het ook helpen om stoelen te vervangen door zitballen en beeldschermen aan te passen. Zo kunnen beeldschermfilters ervoor zorgen dat leerlingen en medewerkers geen last hebben van reflectie op het scherm. Wat ook kan: automatische reminders instellen, voor wanneer iemand te lang achter het scherm zit. En maak gebruik van actieve werkvormen, bijvoorbeeld met Gezonde School-activiteit Zit met Pit!

Ook kun je ervoor zorgen dat buiten de lessen genoeg te doen is voor leerlingen. Kijk voor ideeën bijvoorbeeld bij de thema’s Bewegen en sport en Milieu en natuur. En denk eens aan rustige ruimtes voor leerlingen die even ‘uit’ willen staan.

Betrek leerlingen, ouders, verzorgers en medewerkers

Hoe betrek je iedereen bij het werken aan mediawijsheid?

Leerlingen

Geef leerlingen een actieve rol als het gaat om mediagebruik op school. Wat kan volgens hen wel of niet? Wat vinden ze belangrijk om te weten of kunnen? Je kunt ze ook zelf activiteiten laten organiseren en de leerlingenraad om advies vragen bij het opstellen van beleid of gedragsregels. Denk hierbij ook aan ideeën die leerlingen kunnen hebben om de school actiever te maken en om iedereen meer tijd buiten te laten doorbrengen.

Ouders en verzorgers

Ouders en verzorgers kun je betrekken door hen jaarlijks te informeren. Geef ze bijvoorbeeld handvatten en tips waarmee ze kunnen werken aan de mediawijsheid van hun kind. Dit kan bijvoorbeeld tijdens een bijeenkomst over sociale media of over de rol van ouders en verzorgers in de opvoeding van pubers. Je kunt ook een ouderavond organiseren en vertellen hoe de school aan mediawijsheid werkt. Ga vooraf na waar de behoefte ligt en bepaal het doel van de bijeenkomst.

Medewerkers

Stimuleer collega’s om het goede voorbeeld te geven en doe dat zelf ook. Let bijvoorbeeld op jouw eigen mediagebruik in het zicht van de leerlingen. Zit je veel achter je scherm? Maak je in de les handig gebruik van digitale media? Praat je net zo makkelijk over positieve als negatieve ervaringen met media? Ook van jouw online gedrag en ervaringen steken leerlingen iets op. Toon daarnaast interesse in wat leerlingen online doen. Vraag hen bijvoorbeeld welke apps ze gebruiken, welke games ze spelen, wat ze online hebben meegemaakt, waar ze zichzelf in kunnen verliezen of welke influencers ze volgen. En maak de lessen ook eens actiever, bijvoorbeeld met bewegend leren.

Werk samen met partners

Wil je de aandacht voor mediawijsheid in de schoolomgeving versterken? Zoek dan de samenwerking op met ketenpartners, zoals de GGD Gemeentelijke gezondheidsdienst (Gemeentelijke gezondheidsdienst ), de lokale bibliotheek, Jeugdzorg Nederland, wijkpolitie (jeugdagenten), de gemeente of instanties als het Trimbos-instituut. Zulke partners kunnen extra ondersteuning bieden aan leerlingen die problemen hebben met online mediagebruik. Ook kun je hen gastlessen laten verzorgen over specifieke onderwerpen, zoals gamen en gameverslaving, privacy en imago, ervaringen met online groepsdruk en online seksualiteit.