Welbevinden in het primair onderwijs

drie leerlingen omarmen elkaar

In een veilig en inclusief schoolklimaat ervaren leerlingen meer zelfvertrouwen en weerbaarheid. Er is minder kans op probleemgedrag, angst, stress en depressie. Op deze pagina lees je hoe je duurzaam en structureel kunt werken aan welbevinden. Ook lees je hoe je een themacertificaat kunt behalen, zodat jouw school zich Gezonde School mag noemen.

Waarom werken aan welbevinden?

  • In de praktijk blijkt vaak dat leerlingen pas goed in staat zijn om te leren en zich te ontwikkelen als ze zich veilig voelen en lekker in hun vel zitten. Maar ook dat goed onderwijs krijgen en succes ervaren op school leerlingen helpt om beter in hun vel te zitten. Welbevinden en leren kunnen dus niet los van elkaar gezien worden.
  • Structureel werken aan welbevinden zorgt voor een fijnere sfeer in de school.
  • In een veilig en inclusief schoolklimaat mag iedereen zichzelf zijn, mogen leerlingen fouten maken en tonen ze gepast sociaal gedrag.
  • In een veilig en inclusief schoolklimaat is er minder verzuim onder leerkrachten.
  • Leerlingen die lekker in hun vel zitten hebben meer zelfvertrouwen en zijn weerbaarder. Daardoor kunnen ze zich beter inleven in een ander, beter omgaan met emoties van zichzelf en anderen, hechtere relaties opbouwen en beter leren.
  • Leerlingen met een goede basis in sociaal-emotioneel welbevinden hebben minder kans om (later) problemen te ontwikkelen in hun gedrag, gezondheid of functioneren. 
  • Door te werken aan welbevinden kun je problemen op tijd signaleren en op tijd handelen bij tekenen van psychosociale problemen.

Aan de slag met welbevinden

De Gezonde School-aanpak zorgt voor een blijvend resultaat. Werk aan welbevinden op jouw school aan de hand van de vier pijlers: Educatie, Shoolomgeving, Signaleren en Beleid. 

Educatie

Zorg dat het welbevinden van leerlingen structureel aan bod komt in de lessen en activiteiten. Neem welbevinden en sociaal-emotionele ontwikkeling op in het curriculum en het schoolbeleid. Betrek ouders en verzorgers waar mogelijk. Zorg voor bij- en nascholing van medewerkers. En denk aan persoonlijke aandacht voor leerlingen: zorg dat ze zich gezien voelen.

Lessen en activiteiten

  • Werk met een doorlopende leerlijn van groep 1 t/m 8. Dat kan met een programma dat in alle groepen terugkomt.
  • Zet hiervoor een 
...

Schoolomgeving

Zorg voor aandacht voor welbevinden in de schoolomgeving. Neem hierbij ook de fysieke omgeving mee. Betrek en informeer leerlingen, medewerkers, ouders en verzorgers. Geef zelf het goede voorbeeld. Investeer in een positief klasklimaat en positieve groepsdynamiek. Werk samen met relevante samenwerkingspartijen in je omgeving.

Fysieke omgeving

  • Zorg ervoor dat er ook aandacht is voor welbevinden in de fysieke omgeving. De inrichting van de klas en het schoolplein bijvoorbeeld kunnen welbevinden beïnvloeden.

Betrekken en informeren

  • Betrek leerlingen en medewerkers. Welbevinden krijgt meer aandacht als
...

Signaleren

Kijk steeds hoe het gaat met het welbevinden van de leerlingen. Doe regelmatig onderzoek. Zorg dat medewerkers signalen kunnen herkennen en bespreken. Bespreek wat je collega's nodig hebben om te kunnen signaleren. Zorg dat signalen opgepakt worden. Help leerlingen en ouders en verzorgers met vragen over welbevinden. En zorg voor extra ondersteuning aan (groepen) leerlingen die opgroeien in ongunstige omstandigheden en/of met risico op het ontwikkelen van bepaalde problematiek.

Meten en signaleren

  • Doe regelmatig onderzoek naar het welbevinden van leerlingen. Bijvoorbeeld met een leerlingvolgsysteem. Of zet
...

Beleid

Zorg dat welbevinden een vaste plek heeft in het schoolbeleid. Investeer in het welbevinden van het schoolteam. Stel beleid, richtlijnen en regels op en betrek leerlingen en medewerkers hierbij. Informeer leerlingen, medewerkers, ouders en verzorgers regelmatig. Publiceer je visie, beleid en regels. Investeer in het welbevinden van het hele schoolteam. Borg taken en verantwoordelijkheden.

Beleid

  • Stel beleid op. Welke visie heeft de school op welbevinden? En wat doet de school hieraan? Neem dit op in het schoolbreed beleid en zorg voor blijvende aandacht. Beschrijf in het beleid in ieder geval wat de school doet aan:
    • het
    ...

Inspiratie

Uitvoering van je plan

Hoe zorg je voor een succesvolle implementatie van je plan? Bekijk onze tips.

Uitvoering

Terugblikken en vooruitkijken

Evalueren, successen vieren, de aandacht vasthouden en vooruitkijken. Bekijk onze tips.

Terugblikken en vooruitkijken

Financiële en praktische ondersteuning

Met stimuleringsregelingen kun je praktische en financiële ondersteuning krijgen. Daar hoort advies van een Gezonde School-adviseur bij, naast geld dat de school kan inzetten voor bijvoorbeeld de Gezonde School-coördinator, Gezonde School-activiteiten of de aanvraag van een themacertificaat.

Gezonde School-adviseurs komen op veel scholen die werken met de Gezonde School-aanpak. De Gezonde School-adviseur kan ook jouw school begeleiden en adviseren, ook als jouw school geen gebruikmaakt van een stimuleringsregeling.

Bekijk alle stimuleringsregelingen   Vind een Gezonde School-adviseur in jouw regio

Themacertificaat Welbevinden

Wil je laten zien dat jouw school op een goede manier werkt aan welbevinden? Vraag dan het themacertificaat Welbevinden aan.

Bekijk alle criteria   Vraag het themacertificaat aan

Heeft jouw school minimaal één themacertificaat behaald? Dan mag jouw school zich een Gezonde School noemen. Lees meer over het vignet Gezonde School en het aanvraagproces.

En dan...

Heb je welbevinden met succes geïmplementeerd? Gefeliciteerd! Nu is het belangrijk om het thema onder de aandacht te houden en te verstevigen.

Je kunt verdiepen binnen je thema('s). Je kunt ook verbreden naar en verbinden met andere thema's. 

De gouden stap

undefined

Deze pagina is tot stand gekomen in samenwerking met het Trimbos-instituut en Pharos.

Op deze pagina:

Deel deze pagina op