De Dag van de Gezonde School, 16 november 2022, was een feestelijk succes. Met een inspiratietour werd gevierd dat al een derde van alle Nederlandse scholen in het primair onderwijs, voortgezet onderwijs en mbo (middelbaar beroepsonderwijs) structureel en duurzaam werkt aan een gezonde leefstijl volgens de Gezonde School-aanpak.
Op de Dag van de Gezonde School konden Gezonde School-coördinatoren spieken bij andere scholen om inspiratie op te doen. Er waren aparte ‘schoolreizen’ voor het primair onderwijs, voortgezet onderwijs en mbo.
Een schoolreis vol verhalen
Bij de start van het programma werd meteen een inspirerende toon gezet door atleet Björn Koreman, die zelf heeft ervaren wat de omslag van een ongezonde naar gezonde leefstijl met je lijf en prestaties doet. Hij vertelde over zijn tegenslagen op de weg naar meer structureel succes en over het belang van doorzettingsvermogen wat een belangrijk element is. Een herkenbaar verhaal voor Gezonde School-coördinatoren, die zich ervoor inzetten om een gezonde leefstijl op hun school vanzelfsprekend te maken.
In de bussen waarmee deelnemers de scholen op het programma bezochten, kon er extra inspiratie en kennis worden opgedaan. Experts van Rutgers, Stichting School & Veiligheid, het Voedingscentrum, het Trimbos-instituut en Pharos waren daarvoor aanwezig.
In gesprek: verbeteren van de leefstijl bij leerling en collega
Een hele middag samen op pad maakt wat los: deelnemers waren druk in gesprek om ervaringen te delen over hoe zij bezig zijn met het verbeteren van de leefstijl bij leerlingen, studenten en collega’s. Deelnemers uit het primair onderwijs gingen als eerst langs De Ark in Vianen, waar welbevinden en goed omgaan met elkaar belangrijk speerpunten zijn. Leerlingen vertelden zelf over hun mediatorschap: één keer per week hebben leerlingen de taak om onenigheden tussen medeleerlingen te helpen oplossen. De Ark is als Vreedzame School ook betrokken bij de opzet van de Vreedzame wijk, een project om het welbevinden, de samenhang en de veiligheid in de wijk te versterken.
Ook de Floris Radewijnszschool is bezig met het thema Welbevinden, inmiddels al een paar jaar. De school is helemaal thuis in Kanjertraining en er wordt bij het team gezorgd voor bewustzijn van het belang om één taal te spreken en een veilig te klimaat creëren voor de leerlingen. Er zijn judolessen die naast de reguliere gymlessen worden gegeven en hier leren de leerlingen vooral vertrouwen in elkaar, samenwerken en samen plezier maken.
Starten waar de energie zit
Deelnemers uit de vo (voortgezet onderwijs)-bus omschreven de scholenbezoeken als waardevol: “Je wilt altijd graag bij andere scholen kijken hoe zij het aanpakken, maar je krijgt dit niet zomaar georganiseerd.” De eerste school op het programma was VSO Heuvelrug College in Zeist. De school zet zich in om de leerlingen voor te bereiden op een duurzame participatie in de samenleving. Gezonde School is ook al goed geïntegreerd, zo krijgen leerlingen les in sociaal-emotionele vaardigheden, hebben ze een moestuin waar eigen groente en fruit in wordt gekweekt en zijn er in de hele school beweegplekken te vinden, zoals de digitale beweegmuur.
De reis werd voortgezet naar het Houtens in Houten. Daar is het team gestart met activiteiten ‘waar de energie zat’. Daarna werd gekeken hoe ze een doorvertaling konden maken naar Gezonde School. Het profiel Dienstverlening en Producten dat de school biedt, geeft veel mogelijkheden om samen met de leerlingen te werken aan een Gezonde School. Het project over menstruatiearmoede was extra inspirerend. Uit onderzoek bleek dat er schaamte heerst onder leerlingen om over menstruatie te praten. Ze durven niet te vragen om tampons of maandverband en er zijn leerlingen die uit armoede deze menstruatieproducten helemaal niet hebben. Soms resulteert dat zelfs in thuis blijven. Om daar wat aan te doen is er een meisjestoiletblok volledig gerestyled en hangt er een automaat waar leerlingen gratis tampons en maandverband kunnen krijgen.
Beter presteren als je lekker in je vel zit
Mooie discussies werden gevoerd in de mbo-bus over het thema Welbevinden en het breed uitrollen in het mbo. Met de consensus: welbevinden staat aan de basis. Deelnemers waren het over eens dat studenten beter presteren als ze beter in hun vel zitten.
Het ROC A12 Dulon College in Ede gaf met veel enthousiasme een rondleiding, waar veel aandacht is voor Gezonde School. Vitaliteit staat er centraal, niet alleen voor studenten maar ook voor medewerkers. En naast oog hebben voor bewegen en sport, denken zelfs cateringmedewerkers mee hoe gezonde producten aantrekkelijk worden gepresenteerd in de automaten.
De volgende bestemming was het Sport College van ROC Midden Nederland. Daar maakte het vitaliteitslab veel indruk. In het lab kunnen studenten en medewerkers spelenderwijs aan de slag met de themagebieden binnen de methodiek van Positieve Gezondheid. De school zoekt vanuit deze benadering de aansluiting met Gezonde School. Ze maken zich hard voor het actief werken aan het gezonder en vitaler maken van studenten.
Afsluiting
Om de dag extra leuk af te sluiten was er ook een Gezonde School-quiz, waar sommigen fanatiek aan meededen. Als aller laatste was er een Gezonde Borrel, waar alle deelnemers bij elkaar kwamen om kennis en inspiratie uitwisselen. Gezonde School bedankt alle deelnemers voor hun enthousiasme en hoopt dat de opgedane inspiratie zich verder zal verspreiden in de eigen school.