Heeft jouw school beleid voor slaap? Worden studenten en medewerkers hierbij betrokken? Is er een medewerker die verantwoordelijk is voor het uitvoeren van het beleid? Effectief werken aan slaap vraagt om aandacht voor beleid. Hoe pak je dat aan?
Stel beleid voor slaap op
Bedenk hoe jouw school wil bijdragen aan gezonde slaap van studenten en neem dit op in het beleid. Schoolregels en hoe deze worden gehandhaafd maken hier ook onderdeel van uit. Denk bij het maken van beleid bijvoorbeeld aan de indeling van de lessen, het verdelen van de studiebelasting en communicatiemomenten. En zorg dat hiervoor blijvend aandacht is.
De indeling van de lessen
Slaaptekort is vooral in de vroege ochtenduren van invloed op de schoolprestaties. Bewegen helpt om wakker te worden en verhoogt de concentratie. Stimuleer daarom lopen of fietsen naar school bij studenten die dichtbij genoeg wonen. Ook kun je ’s ochtends lessen inplannen waarin studenten actiever of fysieker aan de slag kunnen, zolang dat verantwoord is voor de fysieke veiligheid. Plan toetsen en examens in aan het eind van de ochtend of in de middag. Dan zijn studenten alerter.
Huiswerkplanning en -belasting
Zorg dat studenten niet tot ’s avonds laat aan hun huiswerk hoeven te zitten. Stem daarom bijvoorbeeld de planning van toetsen af met collega’s. En leer studenten studievaardigheden aan, zoals doelen stellen, plannen, concentreren en gemotiveerd blijven. Dat helpt ze om op tijd en zonder stress hun werk kunnen doen. Activiteit (mentaal of lichamelijk) kort voor het slapen zorgt namelijk voor een verhoogde alertheid, waardoor het moeilijker is om in slaap te vallen.
Communicatiemomenten
Communiceer ’s avonds niet meer met studenten. Denk aan berichten over cijfers of roosterwijzigingen. Deze zorgen voor stress en verhoogde alertheid bij studenten, waardoor ze minder makkelijk in slaap vallen. Ook het licht van beeldschermen is niet bevorderend voor een goede slaap: het blauwe licht remt de aanmaak van het hormoon melatonine. Melatonine maakt het makkelijker om in slaap te vallen, maar wordt alleen aangemaakt wanneer het donker is.
Betrek en informeer studenten en medewerkers
Hoe zorg je ervoor dat het beleid rond slaap slaagt? Het is aan te raden om studenten en medewerkers bij de ontwikkeling van het beleid te betrekken. Hierbij kunnen de studentenraad en de ondernemingsraad een rol spelen. Leg uit waarom het beleid nodig is en zorg dat iedereen kan meedenken. Neem de regels en afspraken die jullie samen hebben opgesteld ook op in het beleid. Zo werkt iedereen mee aan het beleid en voelen meer mensen zich verantwoordelijk voor het slagen ervan.
Naast het betrekken van studenten en medewerkers is het handig om ze jaarlijks te informeren over het beleid rond slaap. Dit kan bijvoorbeeld tijdens een informatiebijeenkomst, via de website of in een nieuwsbrief.
Borg taken en verantwoordelijkheden
Omdat je elk jaar nieuwe studenten verwelkomt, blijft aandacht voor slaap nodig. Daarom is het handig om één medewerker verantwoordelijk te maken voor het uitvoeren van het beleid. Stel bijvoorbeeld een medewerker aan als Gezonde School-coördinator. Meestal is dit een zorgcoördinator, veiligheidscoördinator, afdelingscoördinator of docent. De Gezonde School-coördinator kan taken en verantwoordelijkheden verdelen over het team. Hierbij valt te denken aan:
- Voorlichten over slaap en inzetten van passende onderwijsactiviteiten.
- Organiseren van trainingen voor docenten en andere medewerkers.
- Informeren en betrekken van medewerkers en studenten.
- Verbeteren van de fysieke schoolomgeving.
- Signaleren van slaapproblemen bij studenten.
- Zorgen dat het beleid rondom slaap wordt uitgevoerd en geëvalueerd.
Evalueer
Is er al een beleid rondom slaap dat wordt uitgevoerd? Zo ja, is het nodig het beleid aan te passen? Daar kom je achter door ongeveer elke twee jaar te evalueren hoe het gaat. Je kunt dan meteen kijken of het beleid nog aansluit bij nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen. Is dat niet het geval? Dan is het misschien nodig om nieuwe regels toe te voegen of het beleid uit te breiden.
Deze pagina is tot stand gekomen in samenwerking met de Hersenstichting.