Wat weten jouw leerlingen over zichzelf en over anderen? Waar voelen ze zich goed bij? Hoe gaan docenten om met conflicten en hoe versterken ze positief gedrag? Effectief werken aan welbevinden vraagt om aandacht voor educatie. Hoe pak je dat aan?
Zet Gezonde School-activiteiten in
Maak in het lesprogramma gebruik van erkende Gezonde School-activiteiten. Zo kun je leerlingen leren gevoelens te herkennen en kun je ze laten zien hoe ze om kunnen gaan met negatieve gevoelens, sociale druk of conflicten. Kies bijvoorbeeld een van deze activiteiten:
Kanjertraining
Kanjertraining kan gebruikt worden om problemen te voorkomen en op te lossen. Hierbij komen onderwerpen aan bod als jezelf voorstellen, aardige dingen zeggen en pesten.
Kracht in Controle
Dit programma is gericht op het creëren van een veilige omgeving waarin leerlingen zich optimaal kunnen ontwikkelen. De lessen bevatten fysieke oefeningen en zijn op te nemen in het reguliere programma.
Happyles
Happyles bevat e-lessen over (on)gelukkig zijn, een Happylestest (depressiescreener) en adviesgesprek voor alle leerlingen met als input de Happylestest.
JOIN us
JOIN us biedt een reeks lessen voor eerste- en tweedejaars leerlingen waarbij wordt ingespeeld op de groepsdynamiek. Door de saamhorigheid te vergroten kan pesten worden voorkomen.
Alle Gezonde School-activiteiten
Zoek je een andere activiteit of wil je weten wat voor activiteiten er nog meer zijn?
Geef structureel aandacht aan welbevinden
Leerlingen zijn voortdurend in ontwikkeling. Het is dus zinvol om onderwijsactiviteiten over sociale en emotionele vaardigheden jaarlijks aan bod te laten komen, bijvoorbeeld in de mentorlessen en burgerschapslessen. Dat kan bijvoorbeeld zo:
- Neem lessen over welbevinden op in het curriculum en leg hierin uit in welke les wat behandeld wordt. Wil je een leerplan op maat maken? Bekijk dan het leerplankader van SLO voor structuur en bouwstenen.
- Kies voor aanvullende activiteiten als een groep extra aandacht nodig heeft. Bijvoorbeeld bij sociaal teruggetrokken leerlingen, faalangst, tekenen van depressie of pesten. Of leerlingen die opgroeien in armoede of andere stressvolle thuissituaties. Zo is het bij nieuwkomers aan te raden om rekening te houden met taalachterstanden, mogelijk traumatische gebeurtenissen, (tijdelijk) gebroken gezinnen, een migratieverhaal, enzovoort.
- Besteed in de lessen aandacht aan onderwerpen als herkennen en omgaan met gevoelens, persoonlijke kwaliteiten inzetten en ontwikkelen, inlevingsvermogen, accepteren van verschillen, samenwerken en oplossen van conflicten.
- Neem onderwijsactiviteiten over welbevinden op in het schoolbeleid en geef er uitleg bij. Waarom worden ze uitgevoerd, wie is ervoor verantwoordelijk en in welke leerjaren vinden ze plaats?
Tip: lees meer over wat werkt
Hoe pak je werken aan welbevinden aan volgens de literatuur? Dat lees je in Bevorderen van het psychisch welbevinden op school: wat werkt?
Maak gebruik van deskundigheidsbevordering
Hoe kunnen docenten op jouw school een veilige sfeer creëren? Werken een welbevinden vraagt specifieke kennis en vaardigheden. Denk aan sociale vaardigheden, positief gedrag versterken, omgaan met pesten en conflicten, communiceren met ouders en kennis van diversiteit-sensitieve waarden, normen en gewoontes. Bied docenten daarom de mogelijkheid tot bijscholing. Neem contact op met jouw Gezonde School-adviseur voor het aanbod.
Betrek en informeer ouders en verzorgers
Ouders en verzorgers spelen een belangrijke rol bij de sociaal-emotionele ontwikkeling van hun kind, maar het is soms gissen naar wat hun kind allemaal meemaakt op school. Sta je op het punt om een Gezonde School-activiteit te kiezen om te werken aan welbevinden? Dan is dat een goed moment om ouders en verzorgers te betrekken. Welke onderwerpen vinden zij belangrijk? Wat kan hun rol zijn?
Houd ze vervolgens op de hoogte van het lesprogramma via een ouderbijeenkomst, een ouderbrief of de schoolgids. Zo weten ze wat er speelt en kunnen ze iets dat op school behandeld is thuis versterken. Stimuleer betrokkenheid door ouders en verzorgers uit te nodigen om te helpen bij het organiseren van activiteiten. Houd er wel rekening mee dat misschien niet alle ouders en verzorgers Nederlands spreken of lezen. Kies daarom een middel waarmee u alle ouders en verzorgers kunt bereiken en betrekken.
In de praktijk: deskundigen, schoolmedewerkers en leerlingen over welbevinden
Hoe pak je werken aan welbevinden op school goed aan? Hierop geven verschillende deskundigen antwoord. Zo kun je de band met ouders en verzorgers versterken door koffieochtenden te organiseren of feesten samen met ouders en verzorgers te vieren. Bekijk het filmpje Deskundigen over Welbevinden op school.
Ook schoolmedewerkers en leerlingen hebben hierop een antwoord. Bekijk het filmpje over welbevinden op het Stanislascollege in Delft.
Deze pagina is tot stand gekomen in samenwerking met het Trimbos-instituut en Pharos.