Heeft jouw school beleid voor slaap? Worden leerlingen, ouders, verzorgers en medewerkers hierbij betrokken? Is er een medewerker die verantwoordelijk is voor het uitvoeren van het beleid? Effectief werken aan slaap vraagt om aandacht voor beleid. Hoe pak je dat aan?
Stel beleid voor slaap op
Neem in het beleid op hoe jouw school wil bijdragen aan gezonde slaap van leerlingen en zorg dat hier blijvend aandacht voor is. Schoolregels en hoe deze worden gehandhaafd maken hier ook onderdeel van uit. Denk bij het maken van beleid bijvoorbeeld aan de indeling van de lessen, het verdelen van de huiswerkbelasting en communicatiemomenten.
De indeling van de lessen
Slaaptekort is vooral in de vroege ochtenduren van invloed op de schoolprestaties. Start daarom de dag bijvoorbeeld met gymles. Het liefst in de buitenlucht, zodat de leerlingen voldoende ochtendlicht binnenkrijgen en goed wakker worden. Plan toetsen en examens aan het eind van de ochtend of in de middag.
Huiswerkplanning en -belasting
Zorg dat leerlingen niet tot ’s avonds aan hun huiswerk hoeven te zitten. Stem daarom bijvoorbeeld de planning van toetsen af met collega’s. En leer leerlingen plannen, zodat ze op tijd en zonder stress hun werk kunnen doen. Activiteit (mentaal of lichamelijk) kort voor het slapen zorgt namelijk voor een verhoogde alertheid, waardoor het moeilijker is om in slaap te vallen.
Communicatiemomenten
Communiceer ’s avonds niet meer met leerlingen. Denk aan berichten over cijfers of roosterwijzigingen via bijvoorbeeld Magister. Deze zorgen voor stress en verhoogde alertheid bij leerlingen, waardoor ze minder makkelijk in slaap vallen. Ook het licht van beeldschermen is niet bevorderend voor een goede slaap: het blauwe licht remt de aanmaak van het hormoon melatonine. Melatonine maakt het makkelijker om in slaap te vallen en wordt alleen aangemaakt als het donker is.
Betrek en informeer leerlingen, ouders, verzorgers en medewerkers
Hoe zorg je ervoor dat het beleid rond slaap slaagt? Het is aan te raden om leerlingen, ouders, verzorgers en medewerkers bij het opstellen te betrekken. Leg uit waarom het beleid nodig is en zorg dat iedereen kan meedenken. Neem de regels en afspraken die jullie samen hebben opgesteld ook op in het beleid. Zo werkt iedereen mee aan het beleid en voelen meer mensen zich verantwoordelijk voor het slagen ervan.
Naast het betrekken van leerlingen, ouders, verzorgers en medewerkers is het handig om ze jaarlijks te informeren over het beleid rond slaap. Dit kan bijvoorbeeld tijdens een informatieavond, via de website of in een nieuwsbrief.
Borg taken en verantwoordelijkheden
Omdat je elk jaar nieuwe leerlingen verwelkomt, blijft aandacht voor slaap nodig. Daarom is het handig om één medewerker verantwoordelijk te maken voor het uitvoeren van het beleid. Stel bijvoorbeeld een medewerker aan als Gezonde School-coördinator. Meestal is dit een zorgcoördinator, veiligheidscoördinator, afdelingscoördinator of docent. De Gezonde School-coördinator kan bij het verdelen van taken en verantwoordelijkheden denken aan:
- Voorlichten over slaap en inzetten van passende onderwijsactiviteiten.
- Organiseren van trainingen voor docenten en andere medewerkers.
- Informeren en betrekken van medewerkers, leerlingen, ouders en verzorgers.
- Verbeteren van de fysieke schoolomgeving.
- Signaleren van slaapproblemen bij leerlingen.
- Zorgen dat het beleid rondom slaap wordt uitgevoerd en geëvalueerd.
Evalueer
Is er al een beleid rondom slaap dat wordt uitgevoerd? Is het nodig het beleid aan te passen? Daar kom je achter door ongeveer elke twee jaar te evalueren hoe het gaat. Je kunt dan meteen kijken of het beleid nog aansluit bij nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen. Is dat niet het geval? Dan is het misschien nodig om nieuwe regels toe te voegen of het beleid uit te breiden.
Deze pagina is tot stand gekomen in samenwerking met de Hersenstichting.