Gezonde School ondersteunt scholen in het po primair onderwijs (primair onderwijs), so, vo voortgezet onderwijs (voortgezet onderwijs) en mbo middelbaar beroepsonderwijs (middelbaar beroepsonderwijs) bij hun werk aan een gezonde leefstijl van leerlingen en studenten. Iets dat met de komst van corona ineens hoog op de agenda kwam staan. Marieke te Plate, Gezonde School-adviseur, over investeren in welbevinden. “Scholen zijn doeners, die kúnnen dat.”

Het belang van mentaal welbevinden

“Corona benadrukt nog meer het belang van investeren in mentale gezondheid en veerkracht”, hoorde Marieke in een presentatie over mentaal welbevinden. De uitspraak kwam van Marloes Kleinjan, hoogleraar Youth Mental Health Promotion aan de Universiteit Utrecht. Marieke pakt de quote er in dit gesprek graag bij. Voor haar als Gezonde School-adviseur was het effect van corona op leerlingen en studenten het afgelopen jaar niet zomaar een item in het nieuws, maar dagelijkse praktijk.

Kansen pakken

En dat terwijl een thema als Welbevinden op lang niet alle scholen op de kaart stond. “Gezondheid was simpelweg nooit echt core business voor scholen”, begint Marieke. “Maar corona heeft welbevinden en mentale veerkracht op ieders agenda gezet. De crisis was, met name voor kinderen en jongeren, een veerkrachtstraining in het kwadraat. Dan is het fijn als je over de vaardigheden beschikt om daarmee om te kunnen gaan. Ik denk dat de afgelopen tijd duidelijk heeft gemaakt dat we structureel moeten investeren in welbevinden. De Gezonde School-aanpak leent zich daar bij uitstek voor.”

Praktisch document

Structurele verandering is ook waar ook Gezonde School in de kern voor staat. Maar hoe begin je? “Binnen Gezonde School kun je kiezen voor tal van thema’s om mee aan de slag te gaan, van Hygiëne en Relaties en seksualiteit tot Welbevinden”, vertelt Marieke. “Ons advies is altijd: zorg dat één thema goed staat en pak daarná een volgend thema aan.” Want: iets dat in de basis goed staat, beklijft. Marieke: “Een simpel voorbeeld is de invoering van water drinken op scholen. Doe je dat één keer goed, dan weten kinderen hun hele verdere schoolcarrière niet beter.”

Veel tijd?

De gedachte dat werken volgens de Gezonde School-aanpak veel tijd kost, pareert de Gezonde School-adviseur direct. “Het levert juist heel veel óp. Gezondheidsbeleid hoeft echt geen boekwerk te zijn, maar gewoon een praktisch document. Je bepaalt het thema, stelt doelen op en na een jaar evalueer je hoe het is gegaan. Heel pragmatisch. Scholen zijn doeners, die kunnen dat júist heel goed.”

Goud in handen

Een school heeft het goud bovendien zelf in handen, weet Marieke inmiddels. Het zijn de leerlingen, studenten én hun ouders en verzorgers. “Betrek hen erbij”, adviseert ze. “Al blijft dat altijd weer een kunst, merken we. Scholen zijn vaak geneigd met een eigen werkgroep aan de slag te gaan. Laat leerlingen en ouders meedenken! Waar liggen ze wakker van? Wat vinden zíj belangrijk op deze school?” Als het aan de Marieke ligt, staat Welbevinden, inclusief mentale veerkracht, in ieder geval op dat lijstje. “Ik hoop dat de NPO-gelden die vrijkomen voor veel scholen aanleiding mogen zijn om dat thema structureel neer te zetten. Leerlingen die sociaal, fysiek en cognitief in balans zijn, staan positiever in het leven, presteren beter en hebben meer zin om te leren. Dit is het uitgelezen moment om daarmee aan de slag te gaan.”

Op jouw school aan de slag met welbevinden? Maak een afspraak met uw Gezonde School-adviseur. Scholen in Gelderland-Zuid kunnen terecht bij Marieke te Plate, Gezonde School-adviseur en gezondheidsmakelaar School & Jeugd in de regio: MtePlate@ggdgelderlandzuid.nl.

Maak werk van welbevinden: 5 tips van Marieke te Plate

  1. Focus op structurele en langdurige verandering: “Een korte, eenmalige actie is verloren energie. Zet een thema voor langere tijd op de agenda.”
  2. Klein beginnen, groots winnen: “Kleine stappen met veel effect? Prima! Sluit aan bij je eigen visie en bouw vanuit daar verder uit.”
  3. Laat ouders, verzorgers en leerlingen meedenken: “Wat vinden zij belangrijk? Waar moet de school in investeren om het welbevinden van leerlingen te vergroten?”
  4. Vorm een diverse werkgroep: “Zorg dat er vanuit alle geledingen van de school iemand in die werkgroep zit, van zorgcoördinator tot een collega van het onderwijsondersteunend personeel. ”
  5. Zet in op waar je méér van wilt, in plaats van waar je vanaf wilt: “Ga bijvoorbeeld voor het versterken van veerkracht, in plaats van het verminderen van angstgevoelens.”